| 
       
      PHAÀN 8 
      
      Neáu nhaän laõnh yeáu 
      chæ naøy thì muoân caùi ñoäng töï tòch dieät. Neáu ngöôøi naøo nhaän ra 
      caùi lyù khoâng hai ñoù, thì caùi ñoäng naøo cuõng töï tòch dieät heát. 
      Nhö maét khoâng ñeán saéc, saéc khoâng ñeán maét, tieáng chaúng ñeán tai, 
      tai chaúng ñeán tieáng. Thí duï Toâi coù con maét saùng, taát caû ñoà 
      ñaït, taát caû quí vò ngoài tröôùc toâi, toâi coù thaáy hay khoâng? Duø 
      toâi khoâng muoán thaáy, cuõng vaãn thaáy. Tai toâi coøn thính, khoâng 
      phaûi hö, khoâng phaûi ñieác, thì nhöõng tieáng ñoäng chung quanh, duø 
      toâi khoâng muoán nghe noù vaãn ñeán. Taïi sao laïi noùi maét khoâng ñeán 
      vôùi saéc, tieáng khoâng ñeán vôùi tai? Tuy maét vaãn thaáy saéc maø 
      khoâng coù caùi nieäm phaân bieät veà saéc thì goïi laø khoâng ñeán. Tai 
      vôùi tieáng vaãn chaïm nhau maø khoâng coù nieäm ñeå phaân bieät tieáng 
      thì goïi ñoù laø khoâng ñeán nhau. Ñeán maø khoâng duyeân, khoâng maéc 
      goïi laø khoâng ñeán. Nhö vaäy caû ngaøy thaáy saéc, nghe tieáng maø taâm 
      khoâng ñoäng. Cho neân noùi taâm caûnh nhö nhö muoân caùi ñoäng töï tòch 
      dieät. 
      
      Nguyeân laø kho coâng 
      ñöùc cuûa töï taâm neân khoâng laáy boû. Nghóa laø taâm khoâng chaïy 
      duyeân theo saéc, theo tieáng, thì saéc cuõng laø kho coâng ñöùc, tieáng 
      cuõng laø kho coâng ñöùc. 
      
      Ngöôøi kheá ngoä ñeán 
      ñaâu maø chaúng lôïi! Ñaây chính laø Na Giaø ñaïi ñònh (töùc laø ñaïo 
      traøng). Khi chuùng ta kheá ngoä ñöôïc nhö vaäy roài, thì ôû ñaâu cuõng 
      trong Na Giaø ñaïi ñònh. 
      
      “Ngöôøi sinh ra ñôøi 
      lieàn töï nhaän, hoïc ñaïo laø ñôøi tröôùc töøng gieo troàng caên laønh. 
      Bôûi coù coäi goác lieàn bieát phaùt taâm, cuõng bieát khôûi nghi, ñeán 
      nôi mình maø taàm cöùu, laïi phieàn naõo chöôùng moõng yeáu, coù nhaân 
      duyeân, neân ngöôøi naø deã ñöôïc hoùa ñoä. 
      
      Neáu ngöôøi chöa 
      huaân taäp taâm naøy thì chaùnh tín chaúng sanh, duø coù nghe cuõng chaúng 
      sanh nghi, chæ nhö gioù thoåi qua tai, khuyeân daïy laïi sanh taâm saân 
      haän phæ baùng, thì coù duyeân gì maø ñöôïc hieån baøy. Do ñoù, neân trong 
      ngaøn ngöôøi muoân ngöôøi chæ coù ñöôïc moät, hai ngöôøi maø thoâi. Neáu 
      ngöôøi töï hieåu taïo keá soáng, thaâu thaäp ñöôïc ñaày ñuû thì ñôøi ñôøi 
      töø ñaây maø ñi, laàn löôït saùng suoát nhaïy beùn, laïi khoâng thoái 
      thaát coâng ñöùc, moät ñôøi hôn moät ñôøi, vaøo khuoân vöùc cuûa chö 
      Phaät. Hoï cuøng söï töông öng, duø sanh treân trôøi, coõi ngöôøi cuõng 
      chæ nhö theá, coù ñoái ñaàu vôùi nguõ duïc, baùt phong vaø taát caû caûnh 
      giôùi ñeàu cuøng lyù phuø hôïp. Keû aáy chaúng ñi trong tam ñoà, chæ moät 
      vò bình ñaúng chaùnh tri kieán ñaâu coøn vieäc gì. 
      
      Ñoïc ñoaïn naøy 
      chuùng ta môùi vöõng nieàm tin vôùi söï tu. Ngöôøi sinh ra ñôøi lieàn töï 
      nhaän hoïc ñaïo. Nghóa laø mình ra ñôøi chöa coù ai khuyeân baûo, chöa 
      ñöôïc ai giaùo duïc, maø mình töï phaùt taâm moä ñaïo, ñi hoïc hoûi, laø 
      ngöôøi ñaõ töøng gieo troàng caên laønh roài. Bôûi ñôøi tröôùc ñaõ töøng 
      gieo troàng caên laønh, neân nay ra ñôøi töï nhieân ham moä ñaïo! Caùi 
      haâm moä ñoù laø caùi caên laønh ñôøi tröôùc saún coù , chôù khoâng phaûi 
      nhaåu nhieân. 
      
      Bôûi coù coäi goác 
      lieàn bieát phaùt taâm. Vì coù caùi goác, caùi maàm saün, giôø gaëp duyeân 
      noù phaùt ra. Cho neân khi phaùt taâm ñoù roài cuõng bieát khôûi nghi 
      nöõa. Thí duï khi nghe caâu noùi khoâng hieåu, neân nghi. Do nghi môùi 
      taàm cöùu (tìm kieám), nhôø vaäy maø phieàn naõo chöôùng moûng yeáu, khi 
      coù nhôn, coù duyeân, thì ngöôøi naøy laø ngöôøi deã ñöôïc hoùa ñoä. 
      
      Neáu ngöôøi maø taâm 
      chöa huaân taäp taâm naøy. Ngöôøi maø töø hoài ñoù ñeán giôø, chöa coù 
      ñöôïc moät ít chuûng töû naøo thì chaùnh tín chaúng sanh. Duø ngöôøi ñoù 
      coù nghe ñaïo cuõng chaúng sanh nghi. Nghóa laø ngöôøi noùi maëc ngöôøi 
      noùi, khoâng nghi ngôø gì heát. Chæ nhö gioù thoåi qua tai, coù nghe roài 
      maát, khoâng nhôù, khoâng nghó ñeán, neáu ai khuyeân daïy hoï thì hoï laïi 
      saân hoaëc cheâ bai nöõa. Hoï baûo: hoï khoâng muoán tu maø khuyeân caùi 
      gì!  
      
      Nhö vaäy hoï khoâng 
      coù duyeân ñôøi tröôùc, thì baây giôø khoù giaùo hoùa hoï ñöôïc. Bôûi 
      khoâng ñöôïc giaùo hoùa, hoï khoâng coù duyeân ñeå hieån baøy ñöôïc caùi 
      taâm theå ñoù. 
      
      Do vaäy maø nhaän 
      ñöôïc taâm theå, ñoù thì trong ngaøn ngöôøi, muoân ngöôøi chæ ñöôïc moät 
      ngöôøi, hai ngöôøi, raát ít oûi, chöù ñaây phaûi ai cuõng nhaän ñöôïc, ai 
      cuõng coù duyeân laønh nhö theá! Ñoù laø noùi caùi cô duyeân, coù duyeân 
      laønh vaø khoâng duyeân laønh cuûa ngöôøi nhaän thaät ít coù. Baây giôø 
      noùi ngöôøi nhaän ñöôïc thì sao? 
      
      Neáu ngöôøi töï hieåu 
      taïo keá soáng. Taïo keá soáng töùc laø hieåu ñöôïc caùi taâm theå naøy, 
      soáng tuøy duyeân caùi taâm theå naøy. Trong luaän Ñaïi Thöøa Khôûi Tín 
      goïi laø: Tuøy thuaän chaân nhö. Coøn Thieàn toâng nhö Ngaøi Nam Tuyeàn 
      noùi raèng: toâi coù con traâu, neáu ñem daãn qua khe Ñoâng aên thì sôï 
      noù phaïm coû nöôùc cuûa Quoác vöông, daãn qua khe Taây aên coû sôï phaïm 
      coû nöôùc Quoác vöông, chi baèng moãi ngaøy cho moät chuùt ít noù soáng 
      thì ñöôïc. nhö vaäy goïi laø bieát keá soáng ñeå nuoâi traâu ñoù. Con 
      traâu ñoù laø con traâu gì? Con traâu ñoù laø bieát soáng trôû veà vôùi 
      taâm theå cuûa mình. 
      
      Thaâu thaäp ñaày ñuû 
      thì ñôøi ñôøi töø ñaây maø ñi. Töø ñaây laø töø ñaâu? Töùc laø töø nôi 
      choã ñöôïc thaáy ñaïo ñoù maø ñi, laàn löôït ñöôïc saùng suoát, nhaïy 
      beùn, nghóa laø laàn löôït moãi ñôøi, moãi ñôøi ñeàu tieán leân. Laïi 
      khoâng thoái thaát coâng ñöùc, moät ñôøi hôn moät ñôøi, vaøo khuoân vöùc 
      chö Phaät. Neáu ngöôøi thaät tình nhaän ñöôïc, soáng ñöôïc nhö vaäy thì 
      moãi ñôøi; neáu ñôøi naøy chöa xong, thì ñôøi sau tieán leân, cöù nhö vaäy 
      cho ñeán ngaøy vieân maõn, khoâng bò hao, khoâng bò maát. Ñoù laø söï 
      thaät. 
      
      Hoï thöôøng cuøng söï 
      töông öng, duø sanh leân coõi trôøi, coõi ngöôøi cuõng chæ nhö theá. Laø 
      gaëp vieäc gì hoï cuõng soáng phuø hôïp vôùi ñaïo. Duø ôû trong caûnh sang 
      caû, sung söôùng nhö coõi trôøi hay cöïc khoå nhö coõi ngöôøi, hoï cuõng 
      ñeàu soáng hôïp vôùi ñaïo. 
      
      Coù ñoái ñaàu vôùi 
      nguõ duïc, baùt phong vaø taát caû caûnh giôùi ñeàu cuøng lyù phuø hôïp, 
      chæ moät vò bình ñaúng chaùnh tri kieán. Duø gaëp nhöõng baùt phong, nguõ 
      duïc, hoï cuõng ñeàu soáng phuø hôïp vôùi taâm theå ñoù, khoâng bò traùi 
      vaø cuõng khoâng rôi trong tam ñoà. Hoï haèng soáng trong chaùnh tri kieán 
      bình ñaúng. 
      
      Cho neân ngöôøi tu 
      chuùng ta phaûi gan daï thaáy roõ vieäc ñoù, tin chaéc vieäc ñoù, haèng 
      soáng trong vieäc ñoù, ñöøng bò nhöõng lyù luaän, nhöõng lôøi xuyeân taïc 
      maø lung lay. Nhö coù moät soá ngöôøi lyù luaän noùi raèng: Ngöôøi tu 
      thieàn ñôøi naøy chöa xong, maø cheát thì ñôøi sau trôû laïi meâ muoäi 
      thaønh phaøm tuïc (roài daãn chöùng chuyeän naøy, chuyeän kia). Coøn nieäm 
      Phaät veà Taây phöông, roài cöù ñôøi naøy, ñôøi sau tu tieán leân. Ñoù laø 
      moät loái lyù luaän ñeå ñaùnh baït taâm chaùnh tín cuûa mình. Do ñoù toâi 
      noùi, maø coù laém vò cuõng chöa ñuû nieàm tin. Coù nhaân thì phaûi coù 
      quaû, thaät laø voâ lyù khi mình nuoâi döôõng, saên soùc caùi nhôn caàn 
      maãn chaân chaùnh, maø mình chöa vieân maõn, roài ñôøi sau mình trôû 
      thaønh phaøm tuïc meâ chuyeän theá gian! 
      
      Cho neân chuùng ta 
      phaûi nhaän saâu tin chaéc raèng ñieàu ñoù khoâng bao giôø ñuùng! Phaät 
      noùi nhaân quaû roõ raøng, ñoù laø caùi caên baûn thaáp nhaát maø coøn 
      khoâng sai, huoáng laø chuùng ta ñang soáng trong trí hueä chaân thaät maø 
      baát thaàn chuùng ta maát noù, thì chuyeän quaù voâ lyù. 
      
      Thí duï: chuùng ta 
      hoïc sinh ngöõ Phaùp, hoaëc Anh, roài boû qua 10 naêm, 20 naêm, khoâng 
      noùi, khoâng duøng thì coi nhö queân laø phaûi. Chöù neáu chuùng ta hoïc 
      moät moân sinh ngöõ roài naêm naøo, thaùng naøo cuõng noùi, thì caøng 
      ngaøy chuùng ta caøng gioûi theâm, chöù ñaâu co lu môø. Chuùng ta bò lu 
      môø vì boû qua 10 naêm, 20 naêm, nhöng tuy lu môø, nhöng ñöôïc nhaéc laïi 
      cuõng coøn nhôù.  
      
      Nhö vaäy, chuùng ta 
      coù chuûng töû neân chuùng ta môùi gaëp ñaïo, maø gaëp ñaïo thì chuùng ta 
      tu. Thaät laø voâ lyù, khi noùi tu roài, ñeán cheát neáu chöa vieân maõn 
      thì noù maát luoân. Cho neân, khoâng phaûi chæ toâi noùi, maø chính chö 
      Toå cuõng noùi, raát roõ raøng. Neáu hieän taïi mình tu haønh, bieát taïo 
      keá soáng (töùc laø bieát soáng vôùi taâm theå), mình thaâu thaäp ñöôïc 
      ñaày ñuû ngay trong ñôøi naøy, vaø töø ñaây veà sau, laàn löôït caøng 
      ngaøy caøng saùng suoát, beùn nhaïy vaø coâng ñöùc mình khoâng bao giôø 
      thoái thaát. Coøn ñôøi naøy chöa vieân maõn thì ñôøi sau seõ troøn ñuû 
      hôn. Nghóa laø ñôøi ñôøi soáng trong khuoân vöùc chö Phaät. 
      
      Giaû söû ngöôøi ñoù, 
      khoâng sanh coõi naøy maø sanh coõi trôøi thì gaëp vieäc gì hoï cuõng phuø 
      hôïp, cuõng töông öng vôùi ñaïo, chöù khoâng phaûi ñôïi gaëp thieän tri 
      thöùc roài hoï môùi töông öng. Ñieàu ñoù raát roõ raøng. Quí vò thaáy 
      hieän taïi, coù nhieàu ngöôøi ra ñôøi khoâng gaëp phaät phaùp, theá maø 
      hoï vaãn noùi ñuùng lyù ñaïo. Nhö vaäy chuùng ta coøn gì maø nghi ngôø! 
      
      Baây giôø ñeán ñoaïn 
      keát Ngaøi coù yù khuyeân raên chuùng ta ñaây: 
      
      Sanh töû khoâng theå 
      chaúng sôï, phaûi roõ moät ñoaïn tình nguïy sanh töû naøy môùi ñöôïc an 
      laïc khoâng gì hôn. Thaân taâm laø moái luïy. Thaân nhö goâng cuøm, phaûi 
      bieát choã thaân ñi ñeán. Taâm nhö khæ vöôïn, phaûi bieát choã taâm khôûi 
      dieät. Hai caùi naøy töø choã naøo ñi ñeán, khi khôûi, thì thaân taâm 
      troøn saùng, trong ngoaøi nhaát nhö. Vaû laïi, taâm laø ôû trong, thì 
      thaân ôû ngoaøi, thaân laø trong thì vaät laø ngoaøi. Quoác Sö baûo: 
      “thaân taâm nhaát nhö ngoaøi thaân khoâng thöøa.” Theá thì khoâng thaáy 
      coù sanh töû choáng laïi yù mình, neân goïi giaûi thoaùt ñaïi ñaïo. Cho 
      neân hay khieán ngöôøi thaáy nghe ñaâu chaúng ñöôïc chaúng thoaùt yù 
      töôûng, ñaâu chaúng ñöôïc chaúng döùt vaät caûnh, ñaâu chaúng ñöôïc chaúng 
      dung thoâng, laïi coøn nghi ngôø ö?   
      
      Ngaøi keát thuùc ñeå 
      khuyeán khích chuùng ta trong söï tu haønh. Nghóa laø ngöôøi tu ñoái vôùi 
      vieäc sanh töû luùc naøo cuõng thaáy ñaùng ngaïi, ñaùng sôï, vì cuoäc 
      soáng naøy quaù moûng manh. Neáu chuùng ta khoâng coá gaéng thì moät ñôøi 
      chöa giaûi quyeát ñöôïc vieäc gì. Cho neân ”Phaûi roõ moät ñoaïn tình 
      nguïy sanh töû naøy môùi ñöôïc an laïc khoâng gì hôn”. Tình nguïy töùc laø 
      caùi taâm hö giaû cuûa sanh töû. Thöôøng chuùng ta cho sanh töû laø söï 
      thaät. Nhöng vôùi ngöôøi thaáy ñaïo sanh töû chæ laø caùi giaû doái, noù 
      khoâng phaûi laø thaät, cuõng khoâng phaûi laø hai. Thaáy sanh töû khoâng 
      phaûi laø hai roài, thì töï nhieân thaân taâm mình an laïc. Bình thöôøng 
      chuùng ta thaáy sanh laø soáng, laø coøn, töû laø maát, laø cheát. Nhöng 
      taïi sao laïi noùi sanh töû khoâng phaûi laø hai (ai cuõng thaéc maéc choã 
      naøy). Baây giôø quí vò thaáy sanh laø gì? Laø töù ñaïi nguõ uaån hoøa 
      hôïp. Töû laø gì? Laø töù ñaïi nguõ uaån tan raû. Vaäy sanh töû chæ laø 
      söï hôïp tan cuûa töù ñaïi nguõ uaån. Toâi hoûi quí vò, töù ñaïi coù thaät 
      laø mình khoâng? Ñieàu naøy neáu khoâng nhaéc thì laâu laâu roài mình 
      cuõng queân löõng. Baây giôø ngay nôi töù ñaïi naøy, hoûi coù phaûi thaät 
      laø mình hay khoâng? Thì ña soá noùi thaät, phaûi khoâng? Neáu thaät laø 
      mình thì ngay nôi gioù nöôùc, khoâng khí, maø mình hít voâ cuõng laø mình, 
      thôû ra cuõng laø mình. Nhöng hít voâ roài thì noùi laø hôi thôû cuûa 
      mình, khi thôû ra khoûi muõi, hôi thôû ñoù loaõng ñi trong khoâng khí, 
      bieát laø cuûa ai?  
      
      Thí duï: chuùng ta 
      chöøng 10 ngöôøi, ngoài chung vôùi nhau trong moät phoøng kín boán thöôùc 
      vuoâng, khi ngöôøi kia thôû ra, mình cuõng coù hít voâ, ñoåi qua ñoåi 
      laïi, nhö vaäy hôi thôû naøo thuoäc cuûa ai. Vaäy maø mình chaáp hít voâ 
      laø hôi thôû cuûa toâi. 
      
      Baây giôø ñeán nöôùc. 
      Nöôùc ôû trong mình laø nöôùc cuûa mình. Khi noù ra khoûi mình, mình coù 
      duøng ñöôïc noù khoâng? Vaäy maø khi coøn ôû trong thaân thì cuûa mình quí 
      nhö vaøng, khi ra khoûi thaân thì mình gôùm, cheâ, nhôøm chaùn. Nhö maùu 
      khi coøn ôû trong thaân thì quí, laø cuûa mình, nhöng lôõ ñöùt tay, noù 
      chaûy ra, mình coù daùm laáy chung höùng uoáng cho boå laïi khoâng? Ñoù 
      laø toâi chöa noùi ñeán tröôøng hôïp, tröôùc khi noù chöa voâ, mình cho 
      noù laø caùi gì? Neáu nöôùc coøn ôû ngoaøi thì nöôùc ñaâu phaûi laø cuûa 
      toâi, khi uoáng voâ roài thì noùi nöôùc cuûa toâi, thaät laø voâ lyù. Luùc 
      naõy khoâng phaûi cuûa mình, baây giôø taïi sao noùi laø cuûa mình. 
      
      Baây giôø toâi thí 
      duï: nhö caùi nhaø ngoaøi chôï chaúng haïn. Caùi chôï coù nhìn nhaän 
      nhöõng ngöôøi ñi voâ, ñi ra laø cuûa noù hay khoâng? Nhöõng ngöôøi ñoù 
      ñaâu phaûi cuûa noù, maø caùi söôøn, caùi coät. v.v... môùi laø cuûa noù. 
      Vì ngöôøi voâ roài ra, laøm sao baûo laø cuûa noù? Maát roài thì thoâi 
      ñaâu phaûi cuûa noù. Mình ñaây cuõng vaäy, töù ñaïi voâ ra ngoaøi, roài 
      chaáp ngang laø cuûa mình, chaáp nhaän mình roài, sau cho laø thaät luoân. 
      Noù hôïp nôi ñaây thì mình coøn, noù tan thì noùi mình maát. Thaät söï töù 
      ñaïi coù maát hay khoâng? Khi chöa hôïp töù ñaïi cuõng laø töù ñaïi. Khi 
      tan ra töù ñaïi cuõng laø töù ñaïi, naøo coù maát. Töù ñaïi khoâng maát 
      thì taïi sao mình noùi noù khoâng coøn? Töù ñaïi khoâng maát thì chính 
      caùi taâm theå mình coù maát ñaâu?  
      
      Vaäy maø mình laïi 
      cöù cho cheát laø maát, soáng laø coøn. Nhö vaäy thaáy roõ töù ñaïi, soáng 
      cheát laø caùi tính chaát hö nguïy cuûa mình. neáu bieát soáng cheát chæ 
      laø söï hôïp tan cuûa töù ñaïi, chöù ñaâu coù lieân heä ñeán mình thì mình 
      coù sôï khoâng (neáu sôï laø si)? Do ñoù chuùng ta môùi thaáy an laïc, 
      giaûi quyeát ñöôïc caùi ñau khoå ngay trong cuoäc ñôøi naøy, trong coõi 
      nhaân gian naøy, maø trong Kinh goïi laø: Trong nhaø löûa (tam giôùi voâ 
      an du nhö hoûa traïch). Neân thaân taâm laø moái luïy, thaân naøy vaø 
      nhöõng caùi voïng töôûng laø moái luïy laøm cho mình phaûi meät. 
      
      Thaân nhö goâng cuøm, 
      phaûi bieát choã ñi ñeán, taâm nhö khæ vöôïn, phaûi bieát choã taâm khôûi 
      dieät. Chaéc laø khoâng ai tin thaân naøy nhö goâng cuøm vì thaáy mình 
      khoûe quaù, mình sung söôùng quaù. Nhöng neáu coù khi naøo, coù nhöõng 
      giaây phuùt maø quí vò soáng ñöôïc vôùi taâm theå roõ raøng, maø baây giôø 
      noù bò keït trong choã naøy (töù ñaïi), luùc aáy mình môùi thaáy noù laø 
      goâng cuøm. 
      
      Thí duï: nhö nhöõng 
      luùc nhöùc raêng hay ñau ñaàu, chuùng ta thaáy taâm mình noù khoâng nhöùc 
      raêng, noù khoâng ñau ñaàu, maø giôø mang thaân naøy roài, phaûi chòu 
      nhöùc, phaûi chòu ñau! Vaø neáu ngay ñaây noù raõ ra, thì mình traøn treà 
      sung söôùng. Chính luùc ñoù mình môùi thaáy thaân naøy laø goâng cuøm. Quí 
      vò nghó goâng cuøm boû ra ñöôïc thì ai buoàn? Coøn neáu thaáy noù laø 
      nguoàn haïnh phuùc, khi boû noù, quaû thaät laø ñau! 
      
      Cho neân Töû nhö côûi 
      aùo haï ñang nöïc quaù, côûi aùo thì maùt röôïi, khoûe khoaén bieát bao! 
      Bôûi vì mình thaáy roõ raèng, quyeån Kinh baèng tam thieân ñaïi thieân 
      theá giôùi maø ñem nheùt vaøo haït buïi naøy, roài phaûi chòu khoå vôùi 
      haït buïi. Giôø ñaây haït buïi noù raõ ra thì noù traøn ñaày caû tam 
      thieân ñaïi thieân theá giôùi. Vaäy coù söôùng hay khoâng? Neáu ai thaáy 
      vaäy thì cheát laø troø chôi, goõ nhòp maø haùt, khoâng coù gì than phieàn 
      heát. Coøn neáu khoâng thaáy nhö vaäy, nghe noùi ñeán cheát thì buoàn 
      raàu, khoå sôû.  
      
      Vaäy neân cuoái cuøng 
      taát caû caùi sôï laø cheát, maø neáu khoâng coøn sôï cheát, thì taát caû 
      theá gian naøy coù gì ñaùng sôï? Ñoù laø chuyeän thaät. 
      
      Cho neân mình bieát 
      thaân taâm naøy laø moái luïy, thaân naøy nhö goâng cuøm, maø bieát thaân 
      nhö goâng cuøm aét phaûi bieát choã ñi, choã ñeán cuûa noù. Vaäy ñi ñeán 
      caùi gì? Laø khi sanh thì bieát töù ñaïi nguõ uaån duyeân hôïp, duyeân töù 
      ñaïi nguõ uaån raõ laø töû. Bieát roõ nhö vaäy töùc laø bieát ñöôïc thaân. 
      Giôø ñeán taâm, phaûi bieát choã khôûi dieät cuûa taâm, töùc laø phaûi 
      thaáy roõ nhöõng voïng töôûng naøy nhö con vöôïn, con khæ, chôït khôûi, 
      chôït dieät, noù voán khoâng thaät, thì noù laëng yeân. Nhö vaäy, khi 
      bieát roõ voïng töôûng khoâng thaät, bieát roõ thaân sinh dieät khoâng 
      coøn nghi, khoâng coøn keït thì ”Thaân taâm troøn saùng nhaát nhö”, khoâng 
      coøn gì baän roän nöõa. 
      
      ”Vaû laïi, taâm laø 
      ôû trong thì thaân laø ôû ngoaøi, thaân laø trong thì vaät laø ngoaøi.” ÔÛ 
      ñaây Ngaøi baûo, neáu traùi laïi chuùng ta cho taâm laø ôû trong vaø thaân 
      laø ôû ngoaøi hoaëc cho thaân laø ôû trong maø vaät laø ôû ngoaøi, thì nhö 
      vaäy coù hai lôùp trong ngoaøi ñoái ñaõi nhau. Taâm ôû trong maø thaân ôû 
      ngoaøi.  
      
      Thí duï: nhö boû hoøn 
      soûi tro caùi lu, thì hoøn soûi ôû phía trong maø caùi lu ôû phía ngoaøi, 
      thì hoøn soûi vaø caùi lu ñoái ñaõi trong ngoaøi, hai caùi khaùc nhau neân 
      cuõng laø beänh. Thaáy ngoaøi thaân laïi coù vaät, nghóa laø khi thaáy 
      vaät, chuùng ta khôûi phaân bieät, daáy nieäm neân ñaõ sai. Ñaây Ngaøi 
      daãn lôøi Quoác Sö “Thaân taâm nhaát nhö ngoaøi thaân khoâng thöøa”. 
      Chuùng ta thöôøng hieåu laàm caâu ”Thaân taâm nhaát nhö” töôûng ñaâu khi 
      ngoài thieàn phaûi ñeå thaân taâm thaønh moät khoái, maø chöõ nhaát ôû 
      ñaây ñeå chæ cho khi voïng nieäm khôûi leân bieát khoâng thaät thì noù töï 
      tan, töï laëng leõ. 
      
      ”Ngoaøi thaân khoâng 
      thöøa”. Taát caû söï vaät hieän höõu, nhöng chuùng ta khoâng phaân bieät 
      neân taâm nhaát nhö. 
      
      Nhö trong Tín Taâm 
      Minh: 
      
                  “Nhaõn 
      nhöôïc baát thuøy 
      
                  Chö moäng 
      töï tröø  
      
                  Taâm 
      nhöôïc baát dò 
      
                  Vaïn 
      phaùp nhaát nhö”. 
      
      “Nhaõn nhöôïc baát 
      thuøy, chö moäng töï tröø.” Con maét neáu khoâng nguõ thì caùc moäng töï 
      döùt. “Taâm nhöôïc baát dò, vaïn phaùp nhaát nhö.” Taâm mình neáu chaúng 
      khaùc thì thì muoân phaùp nhaát nhö. Thaät roõ raøng. 
      
      ”Theá thì khoâng 
      thaáy coù sanh töû choáng laïi yù mình, neân goïi giaûi thoaùt ñaïi ñaïo.” 
      Sanh töû chæ laø caùi giaû doái, tan hôïp cuûa töù ñaïi, neân ngöôøi thaáy 
      ñaïo khoâng thaáy coù sanh töû. Khoâng thích sanh töû, cuõng khoâng sôï 
      sanh töû, do ñoù sanh töû ñaâu choáng laïi yù mình. cho neân hay khieán 
      ngöôøi thaáy nghe khoâng khôûi nieäm, thì thoaùt yù töôûng, thaáy vaät, 
      caûnh khoâng daáy nieäm thì vaät, caûnh nhaát nhö. Ñaâu chaúng ñöôïc dung 
      thoâng laïi coøn coù gì nghi ngôø ö?  |