 |
NÖÕA NGAØY CUÛA THAÙI THÖÔÏNG HOØANG T.T THÍCH NHAÄT QUANG |
 |
 |
||
|
CÖ TRAÀN LAÏC ÑAÏO PHUÙ Ñaây laø baøi phuù do Sô Toå Truùc Laâm töùc vua Traàn Nhaân Toâng saùng taùc baèng chöõ Noâm. Khi Ngaøi coøn laø moät cö só, ôû ngai vua maø ñaõ lieãu ngoä leõ thaät cuûa ñaïo, môùi caûm khaùi neân baøi phuù naøy. Tröôùc khi ñi vaøo baøi phuù, chuùng ta cuõng neân sô löôïc ñoâi neùt veà Sô Toå Truùc Laâm. Vua Traàn Nhaân Toâng (1258 - 1308), 21 tuoåi leân ngoâi Hoaøng ñeá (1279). Luùc laøm vua, oâng vaãn ñeán chuøa Tö Phöôùc trong ñaïi noäi hoïc ñaïo. Naêm 1293 Ngaøi nhöôøng ngoâi cho con laø Anh Toâng, leân laøm Thaùi thöôïng hoaøng. Trong moät ngaøy, phaân nöûa thôøi gian Ngaøi daïy con troâng coi vieäc nöôùc, phaân nöûa thôøi gian coøn laïi nghieân cöùu noäi ñieån. Thaùng 10 naêm Kyû Hôïi (1299), Ngaøi xuaát gia, leân nuùi Yeân Töû tu haïnh ñaàu ñaø, laáy hieäu Höông Vaân Ñaïi Ñaàu Ñaø. Ngoä ñaïo nôi Tueä Trung Thöôïng Só, laáy caâu “Phaûn quan töï kyû boån phaän söï, baát tuøng tha ñaéc” cuûa Tueä Trung daïy laøm phöông chaâm tu haønh cuûa Thieàn phaùi Truùc Laâm Yeân Töû. Naêm Höng Long thöù 15, Ngaøi truyeàn y baùt cho Phaùp Loa. Naêm naøy Phaùp Loa ñöôïc 24 tuoåi (1307). Naêm Höng Long thöù 16, ngaøy 01-11 Maäu Thaân (1308), Ngaøi an nhieân thò tòch, thoï 51 tuoåi. Phaùp Loa theo di chuùc cuûa Ngaøi laøm leã hoûa taùng, thu ñöôïc xaù lôïi naêm maøu ñeå vaøo bình toân thôø nôi Ñöùc Laêng vaø xaây thaùp ôû chuøa Vaân Yeân nuùi Yeân Töû, ñeå hieäu laø Hueä Quang Kim Thaùp, daâng toân hieäu laø Ñaïi Thaùnh Traàn Trieàu Truùc Laâm Ñaàu Ñaø Tónh Tueä Giaùc Hoaøng Ñieàu Ngöï Toå Phaät. Hoøa thöôïng daïy chö taêng trong Thieàn vieän phaûi hoïc thuoäc baøi phuù naøy. Hoïc thuoäc khoâng chöa ñuû maø coøn phaûi hieåu vaø haønh cho tôùi nôi tôùi choán nöõa. Do ñoù hoâm nay chuùng ta cuøng hoïc laïi töøng hoäi vaø tìm hieåu yù nghóa cho thaät caën keõ nhöõng gì Sô Toå Truùc Laâm ñaõ chæ daïy trong aáy, ñeå cuøng nhau noã löïc coâng phu, haàu ñaït ñöôïc keát quaû toát ñeïp trong vieäc tu taäp cuûa mình. Vì ñaây laø vaên chöõ Noâm xöa, neân sau moãi hoäi, neáu thaáy caàn thieát chuùng toâi seõ coù phaàn chuù ñeå giaûi thích nhöõng chöõ Noâm xöa ra Vieät ngöõ ngaøy nay cho quyù vò tieän vieäc tham khaûo. |
||
