TIEÁU DAÕ KHOÂNG TAÄP

HAÏNH CHIEÁU

Thanh Mai sôn vôùi Thieàn sö Phaùp Loa

Rôøi Coân Sôn, xe chaïy theo nhöõng con ñöôøng queâ ñaát ñoû ñeán Thanh Mai sôn thuoäc huyeän Chí Linh, tænh Haûi Höng.

Khoâng ñeïp vaø traàm mình giöõa röøng thoâng cuùc nôû tieát truøng döông nhö Coân Sôn, khoâng maøu saéc chôi vôi gôïi saéc maøu nhö “Ñöôøng ñi leân” cuûa Truùc Thieân, khoâng chaäp chuøng maây noåi theo nhòp böôùc cuûa ngöôøi leân keû xuoáng nhö Höông Sôn, Yeân Töû Sôn… Thanh Mai sôn traàm maëc khieâm cung, bình laëng sôn sô. Moät maøu nuùi. Moät maøu khoâng. Coù leõ vì theá, Thanh Mai sôn ñaõ ñöôïc Thieàn sö Phaùp Loa choïn laøm nôi yeân nghæ sau cuøng.

Thieàn sö Phaùp Loa vôùi phaùt tích kyø ñaëc cuûa Ngaøi cuõng ñuû ñeå cho ta thaáy Thieàn sö laø moät baäc phaùp khí hieám coù. Vaø ñaõ laø taêng só Vieät Nam, thieát töôûng chuùng ta khoâng theå khoâng bieát sô löôïc ñoâi neùt veà Ngaøi.

Sö sinh naêm 1284. Tröôùc khi sinh, thaân maãu Sö naèm moäng thaáy coù ngöôøi trao cho thanh thaàn kieám. Töø ñoù baø bieát mình coù thai. Nhöng vì quaù chaùn ngaùn vôùi taùm laàn sinh tröôùc toaøn laø con gaùi, neân laàn naøy baø coá tình uoáng thuoác phaù thai. Phaù tôùi boán laàn maø thai nhi vaãn chaúng sôï. Baø ñaønh chòu. Ñeán khi sinh ra Sö, hay tin laø trai, baø vui möøng khoân taû vaø vì theá neân Ngaøi coù teân laø Ñoàng Kieân Cöông.

Caøng lôùn, Sö caøng ñænh ngoä khaùc ngöôøi. Mieäng khoâng noùi lôøi aùc, aên khoâng thích thòt caù. Naêm 21 tuoåi, Sö gaëp Ñieàu Ngöï Giaùc Hoaøng lieàn xin xuaát gia. Ñieàu Ngöï troâng thaáy baèng loøng noùi:

- Keû naøy coù ñaïo nhaõn, sau aét laøm phaùp khí, vui veû töï ñeán ñaây.

Sö haàu haï beân caïnh Ñieàu Ngöï, ra vaøo ñeàu thöa hoûi, laâu ngaøy coù choã tænh. Moät hoâm, Sö trình keä bò Ñieàu Ngöï cheâ. Sö thöa thænh maáy phen, Ñieàu Ngöï daïy phaûi töï tham. Sö vaøo phoøng ñaàu oùc naëng tróu, thöùc ñeán quaù nöûa ñeâm, boãng thaáy boâng ñeøn taøn ruïng, Sö chôït ñaïi ngoä. Sö ñem choã ngoä trình leân Ñieàu Ngöï vaø ñöôïc aán chöùng. Töø ñaây, Sö theä nguyeän tu theo möôøi hai haïnh Ñaàu-ñaø. Sau khi thoï ñaïi giôùi, thaáy choã tu hoïc cuûa Sö ñaõ thaønh ñaït, Ñieàu Ngöï ban cho Sö hieäu Phaùp Loa.

Phaät giaùo ñôøi Traàn baét ñaàu môû ra moät thôøi kyø phaùt trieån roäng khaép keå töø khi Giaùo hoäi Truùc Laâm Yeân Töû coù ñöôïc caùnh tay hoã trôï ñaéc löïc cuûa Sö. Coù theå noùi, ngoaøi vieäc noái naém toâng phong, laõnh ñaïo Giaùo hoäi Truùc Laâm Yeân Töû do Ñieàu Ngöï uûy thaùc, Ngaøi coøn hoaøn thaønh xuaát saéc caùc coâng taùc Phaät söï quan troïng khaùc nhö taïo töï, ñoä taêng, thuyeát giaûng vaø ñaùng keå nhaát laø in aán boä Ñaïi Taïng kinh Vieät Nam ñaàu tieân, nhöng raát tieác ñeán nay ñaõ khoâng coøn. Ngaøi quaû thaät laø moät taám göông saùng cho taêng só Vieät Nam, suoát moät ñôøi haønh ñaïo vaø hoùa ñaïo khoâng bieát meät moûi.

Caøng ñi leân, Thanh Mai sôn caøng u tòch saâu kín. Ñeå baát ngôø, qua moät gheành suoái vaéng, baät leân toøa coå thaùp reâu phong vôùi hai chöõ “Vieân Thoâng” hieån hieän nhö chính coâng haïnh troøn ñaày cuûa Toå sö. Ngaøi ñeå nhuïc thaân laïi Thanh Mai sôn nhö moät söï gaén boù chung thuûy vôùi nuùi röøng cuûa moät sôn taêng thoaùt tuïc, duø bao naêm goùt chaân coù daãm moøn loái vaøo cung vaøng ñieän ngoïc hay qua laïi doïc ngang trong caùt buïi phuø du.

Toâi nhôù tuoåi cuûa Toå sö tòch nhöng toâi khoâng daùm nhaéc ñeán. Bôûi vì tuoåi thoï cuûa moät Thieàn sö thaät ngaén nguûi maø cuõng thaät voâ taän trong giôùi haïn cuûa moät traàn gian naøy. Baøi thô töø bieät chuùng cuûa Ngaøi ñaõ noùi leân ñöôïc taát caû ñieàu ñoù:

Vaïn duyeân taøi ñoaïn nhaát thaân nhaøn,

Töù thaäp dö nieân moäng huyeãn gian.

Traân troïng chö nhaân höu taù vaán,

Na bieân phong nguyeät caùnh man khoan.

Dòch:

Muoân duyeân caét ñöùt moät thaân nhaøn,

Hôn boán möôi naêm giaác moäng traøng.

Nhaén baûo moïi ngöôøi thoâi chôù hoûi,

Beân kia traêng gioù roäng theânh thang.

Trong caùc noãi khoå cuûa nhaân sinh, coù leõ noãi khoå lôùn nhaát laø noãi khoå töû bieät. Nhöng baøi thô cuûa Thieàn sö tuyeät nhieân khoâng coù noãi ñau thöông, khoâng coù lôøi nuoái tieác maø ngöôïc laïi toaùt leân phong thaùi ung dung, thanh thaûn cuûa moät thieàn taêng trôû veà queâ xöa. Neûo thieân sôn vaïn thuûy, caûnh baùt côm ngaøn nhaø… vaïn söï giai khoâng. Ngaøi traû giaác moäng laïi cho muoân duyeân ñeå ñi veà “Beân kia traêng gioù roäng theânh thang”. Nheï nhaøng, thanh thaûn ñeán voâ cuøng.

Chieàu quaù. Toâi theo Thaày xuoáng nuùi. Caû moät toøa Thanh Mai söøng söõng giöõa trôøi. Coû caây cuõng baøng baïc trong saéc saéc khoâng khoâng, nhö noùi nhö cöôøi, nhö coù nhö khoâng.

Sö coù noùi

moät chieàu

gheù Thanh Mai.

Taêng baøo

chuùng duyeân

Thaàn taêng gôûi laïi.

Vaïn coå

thieân nhai

Sö ñi veà…

Thoâi nheù! Thanh Mai.

 

]

 
 

THIEÀN TOÂNG VIEÄT NAM