 |
THIEÀN TOÂNG VIEÄT NAM CUOÁI THEÁ KYÛ 20 H.T THÍCH THANH TÖØ |
 |
 |
||
|
LÔØI ÑAÀU SAÙCH Ñaây laø quyeån saùch ñaàu tieân chuùng toâi vieát veà Thieàn. Noù ñaõ thai ngheùn nhieàu naêm, nay môùi ra maét ñoäc giaû. Chuùng toâi cho noù ra ñôøi nhaèm vaøo nhöõng ñieåm sau ñaây: Ñeå boå cöùu phaàn naøo loái hoïc Phaät maát goác cuûa Phaät giaùo ñoà Vieät Nam. Ñeå giuùp cho nhöõng ngöôøi coù thieän chí tu thieàn bieát ñöôïc loái tu vaø phaân bieät taø chaùnh. Ñeå traû lôøi caùc hoïc giaû nghieân cöùu ñaïo Phaät, thaáy Thieàn toâng kyø quaùi khoâng lieân heä ñeán kinh ñieån. Noùi Thieàn toâng Vieät Nam laø noùi Phaät giaùo Vieät Nam. Vaø nhöõng baäc cao taêng laøm saùng cho Phaät Giaùo, laøm lôïi ích cho daân toäc töø theá kyû thöù VI maõi ñeán nay ñeàu laø caùc Thieàn sö. Cho ñeán hieän nay (1991) chö Hoøa thöôïng tòch, baøi vò ñeàu ñeå caâu "Töø Laâm Teá chaùnh toâng ñeä tam ñeä töù thaäp… theá…". Theá thì coù Hoøa thöôïng naøo khoâng thöøa nhaän mình laø con chaùu nhaø thieàn. Haàu heát chuøa Phaät hieän coù ôû Vieät Nam, chuøa naøo treân chaùnh ñieän cuõng thôø Phaät Thích-ca, phía sau thôø Toå Boà-ñeà-ñaït-ma hoaëc Toå Tyø-ni-ña-löu-chi. Nhöõng laù phaùi cuûa caùc chuøa phaùt cho tín ñoà tröôùc kia ñeàu ñeå Laâm Teá chaùnh toâng, Laâm Teá gia phoå hay toâng Taøo Ñoäng. Thöû hoûi ñöùc Phaät Thích-ca thuôû xöa tu phaùp gì ñöôïc thaønh Phaät? Chö Toå tu phaùp gì ñöôïc thaønh Toå? Toâng Laâm Teá xuaát xöù töø toâng phaùi naøo? Ñöùc Thích-ca ñaâu khoâng do toïa thieàn döôùi coäi boà-ñeà giaùc ngoä thaønh Phaät. Chö Toå ñaâu khoâng do tu thieàn maø thaønh Toå. Toâng Laâm Teá laø moät heä phaùi cuûa naêm heä phaùi Thieàn toâng ôû Trung Quoác. Theá maø hieän nay nghe ai noùi tu thieàn, ña soá Taêng Ni cöïc löïc phaûn ñoái. Quaû laø chuùng ta ñaõ boû goác theo ngoïn, queân Phaät, Toå mình ñang thôø ñang kính leã, queân caû heä phaùi cuûa Toâng Toå nhaø mình. Ñích thöïc mình ñaõ phaûn boäi vôùi Toå Toâng cuûa mình. Rieâng treân ñaát Vieät Nam, Phaät Giaùo töø ñôøi Ñinh, Leâ, Lyù, Traàn, Leâ vaø Nguyeãn laø Phaät Giaùo cuûa heä phaùi naøo? Gaàn nhaát, phaùi Nguyeân Thieàu, Lieãu Quaùn ôû Trung, chuùng ta ñang chòu aûnh höôûng laø toâng phaùi naøo? Coøn ai khoâng bieát Phaät Giaùo qua caùc ñôøi, cho ñeán hai vò Toå Nguyeân Thieàu vaø Lieãu Quaùn ñeàu laø heä phaùi Thieàn toâng. Taïi sao chuùng ta hieän nay laïi sôï haõi choáng ñoái Thieàn toâng? Neáu vì khoâng hieåu, chuùng ta caàn phaûi tìm hieåu cho thaáu ñaùo. Vì khoâng hieåu maø trôû laïi choáng ñoái thì thaät laø voâ lyù. Chuùng ta laø taêng só Vieät Nam maø khoâng hieåu Thieàn toâng thaät laø moät ñieàu ñaùng hoå theïn, huoáng nöõa laø coù quan nieäm choáng ñoái. Chuùng ta coù quyeàn nghi ngôø veà söï truyeàn baù Thieàn, song khoâng coù quyeàn choáng ñoái. Bôûi nghi neân chuùng ta phaûi theo doõi tìm hieåu cho töôøng taän, neáu loái daïy Thieàn aáy laø ñuùng ñöôøng höôùng Phaät Toå, chuùng ta tuøy hyû taùn döông; baèng traùi laïi laø Thieàn taø ngoaïi, caàn phaûi chæ trích cho Taêng Ni, Phaät töû bieát ñeå traùnh. Ñoù laø thaùi ñoä cuûa ngöôøi tu chaân chaùnh bieát toài taø phuï chaùnh. Khoâng caàn bieát ñuùng hay sai, chæ nghe noùi tu Thieàn laø moät beà phaûn ñoái, thöû hoûi ñaây laø thaùi ñoä theá naøo? Vaø ñang laøm gì cho Phaät Giaùo? Chính vì ñeå boå cöùu cho söï hoïc Phaät thieáu cô baûn, chuùng toâi cho quyeån saùch naøy ra ñôøi. Coù laém ngöôøi Phaät töû haâm moä tu Thieàn, song söï coù maët cuûa nhieàu loái tu Thieàn ôû Vieät Nam laøm hoï khoâng bieát ñaâu taø ñaâu chaùnh. Neáu ngöôøi deø daët ñaønh chòu chuøn chaân khoâng bieát theo ai. Neáu ngöôøi nhieät tình noùng boûng nghe ñaâu theo ñoù, hoï deã bò laïc vaøo thieàn taø ngoaïi. Ñaây laø moät khuyeát ñieåm lôùn lao do khoâng coù ngöôøi giaûn traïch chaùnh taø cho hoï bieát. Ngöôøi chòu traùch nhieäm naøy chính laø Taêng Ni. Taêng Ni laø ngöôøi coù boån phaän daãn ñöôøng chæ loái cho tín ñoà tu hoïc. Neáu choã sôû moä cuûa Phaät töû khaùc vôùi ñöôøng loái hieän tu cuûa mình, boån phaän mình phaûi chæ cho hoï nôi naøo phuø hôïp vôùi sôû moä maø ñuùng chaùnh phaùp. Coù theá Phaät Giaùo môùi truøm heát caên cô, lôïi ích khaép quaàn sanh. Chuùng ta ñöøng chuû quan, tu theo toâi thì toâi daïy, khoâng öng theo tuøy yù ñi ñaâu thì ñi. Phaät Giaùo laø tuøy beänh cho thuoác, thöù thuoác cuûa chuùng ta khoâng hôïp vôùi ngöôøi beänh, chuùng ta caàn giôùi thieäu nôi naøo coù thuoác hôïp vôùi hoï, ñöøng baét hoï moät beà phaûi uoáng thuoác cuûa mình. Laøm theá, voâ tình khieán ngöôøi ham tu phaûi thoái boà-ñeà taâm. Chính ñaây laø moät trong nhöõng muïc tieâu chuùng toâi nhaém ñeå vieát quyeån saùch naøy. Moät ít hoïc giaû cho Thieàn toâng laø quaùi thai cuûa Phaät giaùo. Ñoù laø keû ñöùng ôû coång ngoaøi Thieàn toâng, neáu laø ngöôøi vaøo trong nhaø thieàn seõ noùi khaùc, Thieàn toâng laø coát tuûy cuûa Phaät giaùo. Bôûi vì muoán chæ chaân lyù hieän höõu nôi con ngöôøi, song ngaïi ngöôøi ta khinh thöôøng vaø deã queân, neân kinh Ñaïi thöøa noùi baèng caùch dieãn giaûng treân trôøi döôùi ñaát ñaâu ñaâu, coøn Thieàn sö duøng thuaät xuaát quyû nhaäp thaàn khieán ngöôøi ta môø mòt khoâng hieåu. Neáu ai thaùo gôõ ñöôïc caây choát bí maät ñoù roài, töï nhieân thaáy noù chaân thaät bình dò voâ cuøng. Chöøng ñoù môùi thaáy Kinh vaø Thieàn khoâng coù hai loái. Tuy nhieân Thieàn toâng luoân luoân tuyeân boá giaùo ngoaïi bieät truyeàn, coát daãn haønh giaû thaáy ñeán nôi soáng chaân thaät, khoâng maéc keït treân vaên töï ngöõ ngoân, khoâng cheát chìm trong suy tö lyù luaän. Neáu Thieàn toâng khaùc vôùi kinh Phaät töùc khoâng phaûi ñaïo Phaät roài. Chính vì leõ ñoù, chuùng toâi môùi ñoái chieáu Thieàn vaø Kinh ñeå ñoäc giaû khoûi nghi ngaïi. Vaïch traàn boä maët thaät cuûa Thieàn toâng cho ñoäc giaû thaáy, chuùng toâi ñaõ phaù vôõ caùnh cöûa bí maät cuûa nhaø thieàn. Vieäc laøm naøy laø coù toäi vôùi nhöõng baäc caên cô beùn nhaäy, nhöng coù coâng vôùi nhöõng keû caên cô taàm thöôøng nhö chuùng toâi. Thôøi ñaïi cuûa chuùng ta laø thôøi ñaïi khoa hoïc, naëng veà lyù trí vaø chaân thaät, neáu duøng nhöõng ngoân töø huyeàn aûo, nhöõng haønh ñoäng quaùi dò thì khoâng bao giôø daân chuùng chaáp nhaän. Buoäc loøng chuùng toâi phaûi noùi thaät, chæ thaúng, khaû dó nhieàu ngöôøi thaáy roõ ñöôïc tinh thaàn Thieàn toâng. Coù theá Thieàn toâng môùi soáng laïi treân ñaát nöôùc Vieät Nam. Vôùi tinh thaàn khoâi phuïc Thieàn toâng chuùng toâi phaûi laøm nhö theá, khoâng coøn caùch naøo khaùc hôn ñöôïc. Taäp saùch naøy chuùng toâi gom nhöõng baøi vieát vaø giaûng veà Thieàn chung hôïp laïi. Ñaàu tieân baøi vieát veà Coäi Nguoàn Thieàn Toâng ñeå ñoäc giaû bieát roõ nguoàn goác Thieàn toâng. Keá baøi vieát veà Thieàn toâng Vieät Nam Cuoái Theá Kyû 20 laø noùi leân choã y cöù vaø chuû tröông tu Thieàn trong caùc Thieàn vieän. Tieáp baøi vieát veà Yeáu Chæ Thieàn Toâng ñeå thaáy roõ chi tieát veà loái tu Thieàn toâng qua söï höôùng daãn cuûa chuùng toâi. Sau cuøng ba baøi giaûng veà thieàn, töø Vaøo Cöûa Thieàn ñeán Thaáy OÂng Chuû ñeå ñoäc giaû caûm nhaän con ñöôøng tieán töø baäc ñaàu ñeán vieân maõn. Ñaõ laø toång hôïp caùc baøi chung laïi, veà hình thöùc chaéc haún thieáu söï maïch laïc, nhöng veà tinh thaàn vaãn nhaát quaùn. Mong ñoäc giaû kheùo nhìn töôøng taän tinh thaàn cuûa quyeån saùch seõ coù lôïi ích trong vieäc tu haønh. Vieát taïi Thieàn vieän Thöôøng Chieáu, ngaøy cuoái ñoâng naêm 1991 THÍCH THANH TÖØ ? |
||
