| 
       
      
      YEÁU 
      CHÆ THIEÀN TOÂNG (tt) 
      
      
      XI. KEÁT LUAÄN: 
      
      Yeáu chæ Thieàn 
      toâng laø kieán taùnh khôûi tu, ngay trong ñôøi naøy haønh giaû giaùc ngoä 
      baûn taùnh chaân thaät cuûa mình, taát caû thöù giaû doái sai laàm töø 
      muoân ñôøi meâ chaáp, buoâng xaû heát ñeå taâm theå thanh tònh saùng 
      suoát. Thieàn toâng khai thaùc cho chuùng ta thaáy moät con ngöôøi chaân 
      thaät töø vaïn kieáp cuûa chuùng ta. Ñoù laø ñöa giaù trò con ngöôøi ñeán 
      toät ñænh cuûa noù. Haïnh phuùc chaân thaät khoâng theå coù nôi con ngöôøi 
      giaû doái naøy. Chæ khi naøo chuùng ta nhaän ra "baûn lai dieän muïc" cuûa 
      mình, haèng soáng vôùi noù môùi laø chaân haïnh phuùc. Bôûi vì moïi cuoäc 
      luaân hoài ñau khoå ngang ñaây ñaõ chaám döùt. Con ngöôøi bao giôø cuõng 
      höôùng veà Vónh Cöûu, song töï mình khoâng bieát Vónh Cöûu ôû ñaâu, ngöôøi 
      ta cöù ngôõ Vónh Cöûu ôû moät phöông trôøi xa laï naøo, khoâng ngôø Vónh 
      Cöûu vaãn ôû ngay trong caùi thaân voâ thöôøng giaû doái naøy. Khaùc vôùi 
      caùc nhaø toân giaùo xöa nay, toâ ñieåm caùi vónh cöûu baèng moät boä maët 
      phaán son noàng naëc. Thieàn toâng vaïch traàn boä maët thaät cuûa Vónh 
      Cöûu heát söùc bình dò ñôn sô. Chaân lyù bao giôø cuõng giaûn dò, song vì 
      söùc töôûng töôïng cuûa con ngöôøi bieán chaân lyù trôû thaønh caùi huyeàn 
      bí xa vôøi. Ñaïo, Chaân taâm, Phaät taùnh, Phaùp thaân… chaúng phaûi gì xa 
      laï, chính laø boä maët thaät cuûa con ngöôøi chuùng ta. Boä maët thaät 
      aáy bò phuû kín bôûi nhöõng lôùp buïi voïng töôûng ñieân ñaûo, chòu khoù 
      lau chuøi saïch chuùng thì boä maët thaät xuaát hieän ñaày ñuû. Ñöøng daïi 
      khôø chaïy tìm noù treân nhöõng ñænh nuùi cao choùt voùt, döôùi nhöõng 
      vöïc thaúm saâu hun huùt, trong nhöõng röøng raäm mòt muø, töø nhöõng 
      phöông trôøi xa tít. Chuùng ta haõy döøng laïi nhìn thaúng döôùi goùt 
      chaân cuûa mình, quaû thaät boä maët thaät ñaõ naèm saün ôû ñaây. Ngöôøi 
      kheùo bieát soáng trôû laïi mình thì chaân lyù gaàn guõi laøm sao. Ai coù 
      theå ngôø raèng "Taâm bình thöôøng laø ñaïo"! Ñaây laø taùnh caùch ñôn 
      giaûn bình dò cuûa nhaø thieàn. Chæ ngaïi ngöôøi ta khinh thöôøng boû qua 
      hoøn ngoïc baùu, Thieàn sö phaûi duøng ñeán dieäu thuaät heùt ñieác tai, 
      ñaùnh toùe löûa, chung qui cuõng chæ vì chæ thaúng caùi "taâm bình 
      thöôøng" cho moïi ngöôøi. Song bình thöôøng laø phi thöôøng, bôûi vì nghóa 
      bình thöôøng cuûa con ngöôøi xöa nay laø ñieân ñaûo, boû ñöôïc caùi ñieân 
      ñaûo aáy môùi goïi bình thöôøng. Theá neân nhaän ra ñöôïc baûn taâm bình 
      thöôøng cuûa mình, caàn phaûi phuûi saïch nhöõng thöù ñieân ñaûo phi 
      thöôøng kia laø chuùng ta soáng moät cuoäc soáng thaùi bình, chaám döùt 
      moät cuoäc ñôøi lang thang ôû tha phöông vieãn xöù, trôû veà coá höông an 
      oån muoân ñôøi.  
      
      Ñeå chaám döùt 
      phaàn keát luaän naøy chuùng toâi möôïn baøi keä cuûa Thieàn sö Hueä Sinh 
      ñôøi Lyù ôû Vieät Nam thu goïn hôn: 
      
                  Phaùp 
      baûn nhö voâ phaùp 
      
                  Phi 
      höõu dieäc phi voâ 
      
                  Nhöôïc 
      nhaân tri thöû phaùp 
      
                  Chuùng 
      sanh döõ Phaät ñoàng. 
      
                  Tòch 
      tòch Laêng-giaø nguyeät 
      
                  Khoâng 
      khoâng ñoä haûi chu 
      
                  Tri 
      khoâng, khoâng giaùc höõu 
      
                  
      Tam-muoäi nhaäm thoâng chaâu. 
      
                  Phaùp 
      goác nhö khoâng phaùp 
      
                  Chaúng 
      coù cuõng chaúng khoâng 
      
                  Neáu 
      ngöôøi bieát phaùp aáy 
      
                  Chuùng 
      sanh cuøng Phaät ñoàng. 
      
                  Traêng 
      Laêng-giaø vaéng laëng 
      
                  
      Thuyeàn Baùt-nhaõ roãng khoâng 
      
                  Bieát 
      khoâng, khoâng giaùc coù 
      
                  Chaùnh 
      ñònh maëc thong dong. 
      
      
      ]  |