THIEÀN TOÂNG VIEÄT NAM CUOÁI THEÁ KYÛ 20

H.T THÍCH THANH TÖØ

YEÁU CHÆ THIEÀN TOÂNG (tt)

D. KINH PHAÙP HOA

1. Lieân heä Thieàn söû:

Vò taêng Phaùp Ñaït ôû Hoàng Chaâu thöôøng tuïng kinh Phaùp Hoa, ñeán leã Luïc toå Hueä Naêng maø ñaàu khoâng saùt ñaát. Toå quôû: "Leã maø ñaàu khoâng saùt ñaát, chi baèng ñöøng leã. Trong taâm oâng aét coù moät vaät, chaát chöùa vieäc gì?" Phaùp Ñaït thöa: "Ñaõ tuïng ñöôïc ba ngaøn boä kinh Phaùp Hoa." Toå baûo: OÂng neáu tuïng ñeán muoân boä, ñaït ñöôïc yù kinh maø chaúng laáy laøm hôn thì cuøng ta saùnh vai. Nay oâng mang söï nghieäp naøy troïn chaúng bieát loãi, nghe ta noùi keä ñaây:

            Leã boån chieát maïn traøng

            Ñaàu heà baát chí ñòa

            Höõu ngaõ toäi töùc sanh

            Vong coâng phöôùc voâ tyû.

            Leã voán chaët côø maïn

            Sao ñaàu khoâng saùt ñaát

            Coù ngaõ toäi lieàn sanh

            Queân coâng phöôùc khoân saùnh.

… Toå baûo tieáp: "Neáu oâng chæ nhoïc nhaèn chaáp tuïng laøm coâng khoùa, naøo khaùc con traâu Leâ noù yeâu caùi ñuoâi!" Phaùp Ñaït thöa: "Neáu vaäy chæ caàn hieåu nghóa, khoâng nhoïc gì phaûi tuïng kinh chaêng?" Toå baûo: "Kinh coù loãi gì, ñaâu coù ngaên oâng tuïng." Chæ vì meâ ngoä taïi ngöôøi, toån giaûm hay lôïi ích do mình, mieäng tuïng taâm haønh töùc laø chuyeån kinh, mieäng tuïng taâm chaúng haønh töùc laø bò kinh chuyeån. Nghe ta noùi keä:

            Taâm meâ Phaùp Hoa chuyeån

            Taâm ngoä chuyeån Phaùp Hoa

            Tuïng kinh cöûu baát minh

            Döõ nghóa taùc thuø gia

            Voâ nieäm, nieäm töùc chaùnh

            Höõu nieäm, nieäm thaønh taø

            Höõu voâ caâu baát keá

            Tröôøng ngöï baïch ngöu xa.

            Taâm meâ Phaùp Hoa chuyeån

            Taâm ngoä chuyeån Phaùp Hoa

            Tuïng kinh laâu chaúng roõ

            Cuøng nghóa thaønh thuø nhaø

            Khoâng nieäm,nieäm töùc chaùnh

            Coù nieäm, nieäm thaønh taø

            Coù khoâng ñeàu chaúng chaáp

            Haèng ngoài baïch ngöu xa.

Phaùp Ñaït nghe keä boãng döng rôi nöôùc maét, ngay caâu noùi ñaïi ngoä, baïch Toå: "Con töø tröôùc ñeán nay thaät chöa töøng chuyeån Phaùp Hoa, maø bò Phaùp Hoa chuyeån…" Phaùp Ñaït nhôø chæ daïy, vui möøng hôùn hôû, duøng keä taùn thaùn:

            Kinh tuïng tam thieân boä

            Taøo Kheâ nhaát cuù vong

            Vò minh xuaát theá chæ

            Ninh yeát luïy sanh cuoàng

            Döông loäc ngöu quyeàn thieát

            Sô trung haäu thieän döông

            Thuøy tri hoûa traïch noäi

            Nguyeân thò phaùp trung vöông.

            Tuïng kinh ba ngaøn boä

            Taøo Kheâ moä? caâu queân

            Chöa roõ chæ xuaát theá

            Ñaâu heát nhieàu ñôøi cuoàng

            Deâ, nai, traâu quyeàn laäp

            Baøy ñaàu, giöõa, sau laønh

            Ai bieát trong nhaø löûa

            Nguyeân laø vua chaùnh phaùp.

Thieàn sö Tænh Nieäm thöôøng tuïng kinh Phaùp Hoa neân thôøi nhaân goïi laø Nieäm Phaùp Hoa. Sö ñeán tham vaán Thieàn sö Phong Huyeät, moät hoâm ñöùng haàu, Phong Huyeät rôi nöôùc maét, noùi vôùi Sö: "Baát haïnh! Ñaïo Laâm Teá ñeán ta saép chìm laëng vaäy." Sö thöa: "Xem caû chuùng naøy ñaâu khoâng coù ngöôøi keá thöøa Hoøa thöôïng?" Phong Huyeät baûo: "Ngöôøi thoâng minh thì nhieàu, keû thaáy taùnh raát ít." Sö thöa: "Nhö con, Hoøa thöôïng xem theá naøo?" Phong Huyeät baûo: "Ta tuy hy voïng ôû ngöôi ñaõ laâu, vaãn ngaïi ñaém meán kinh naøy khoâng theå buoâng xaû." Sö thöa: "Vieäc naøy coù theå laøm ñöôïc, mong nghe yeáu chæ."

Phong Huyeät thöôïng ñöôøng, nhaéc laïi trong hoäi Linh Sôn, Theá Toân duøng con maét nhö hoa sen xanh nhìn xem ñaïi chuùng. Phong Huyeät hoûi: "Chính khi aáy haõy baûo noùi caùi gì? Neáu baûo chaúng noùi maø noùi, laø choân vuøi Thaùnh tröôùc. Haõy baûo noùi caùi gì?" Sö ñöùng daäy phuûi aùo ra ñi. Phong Huyeät neùm caây gaäy trôû veà phöông tröôïng. Thò giaû chaïy theo sau thöa: "Nieäm Phaùp Hoa vì sao chaúng ñaùp lôøi Hoøa thöôïng?" Phong Huyeät noùi: "Nieäm Phaùp Hoa ñaõ hoäi."

2. Chuû ñích:

Phaät noùi kinh Phaùp Hoa coát chæ baøy cho taát caû chuùng sanh caùi tri kieán Phaät saün coù cuûa mình ñeå hoï ngoä nhaäp. Chính ñoù laø moät ñaïi söï cuûa taát caû chö Phaät ra ñôøi, khoâng rieâng gì moät ñöùc Phaät Thích-ca. Tri kieán Phaät töùc laø caùi thaáy bieát Phaät. Thaáy bieát theo voïng töôûng laø thaáy bieát phaøm phu. Thaáy bieát thuaàn tònh baát ñoäng laø thaáy bieát Phaät. Cho neân trong phaåm Phöông tieän coù ñoaïn Phaät noùi: "Phaùp ñoù khoâng phaûi suy löôøng phaân bieät maø coù theå hieåu, chæ coù caùc ñöùc Phaät môùi bieát ñöôïc. Vì côù sao? Vì chö Phaät Theá Toân chæ do moät ñaïi söï nhaân duyeân maø hieän ra ñôøi". Tri kieán Phaät laø thaáy bieát khoâng thuoäc veà caùi ngaõ cuûa thaân, khoâng thuoäc veà caùi ngaõ cuûa taâm (voïng töôûng), laïi laø theå cuûa caû thaân taâm. Ngöôøi tu thieàn nhaän ra ñöôïc theå aáy goïi laø môû con maét thöù ba. Con maét naøy chaúng nhöõng laøm theå cuûa thaân taâm maø coøn bao truøm caû möôøi phöông theá giôùi. Vì theá trong phaåm Töï, vaên kinh coù ñoaïn: "Baáy giôø ñöùc Phaät töø töôùng loâng traéng giöõa chaëng maøy phoùng luoàng haøo quang chieáu khaép moät muoân taùm nghìn coõi phöông ñoâng, döôùi chieáu ñeán ñòa nguïc A-tyø, treân thaáu trôøi Saéc Cöùu Caùnh…" Loâng traéng giöõa chaëng maøy laø bieåu tröng con maét thöù ba hay laø taùnh giaùc. Taùnh giaùc naøy phaùt xuaát khi naøo thaân an taâm ñònh. Nhö trong phaåm Töï, vaên ñoaïn treân: "Noùi kinh naøy (Voâ Löôïng Nghóa Giaùo Boà-taùt Phaùp Phaät Sôû Hoä Nieäm) xong, Phaät ngoài xeáp baèng nhaäp chaùnh ñònh Voâ Löôïng Nghóa Xöù, thaân taâm Phaät ñeàu khoâng lay ñoäng". Ñaây laø hình aûnh chæ Tri kieán Phaät vaø vaøo Tri kieán Phaät. Tri kieán laø loái noùi taét, noùi ñuû laø kieán vaên giaùc tri Phaät. Bôûi saùu caên ñeàu laø nôi bieåu loä cuûa taùnh giaùc, kieán laø maét, vaên laø tai, giaùc goàm muõi, löôõi vaø thaân, tri laø taâm hay theå cuûa yù. Saùu caùi ñoù haèng phaùt aùnh saùng cuûa taùnh giaùc. Ngöôøi muoá? trôû veà taùnh giaùc, neáu khoâng nöông saùu caên laøm sao bieát loái trôû veà. Vì theá noùi tri kieán Phaät laø goàm caû saùu caên hieån loä taùnh giaùc cuûa mình. Taùnh giaùc naøy cuõng goïi laø Phaät Hueä hay Phaät Thöøa. Ñoù laø choã cöùu kính cuûa Phaät giaùc ngoä, cuõng laø choã cöùu kính cuûa Ngaøi daïy laïi chuùng sanh. Neáu Phaät khoâng daïy ñöôïc choã naøy laø Ngaøi coøn xan laãn. Ñaây quaû thaät laø chuû yeáu cuûa kinh naøy vaäy.

3. Ñoái chöùng chi tieát:

Kinh naøy teân laø Dieäu Phaùp Lieân Hoa. Dieäu Phaùp laø tri kieán Phaät, Lieân Hoa laø hoa sen. Tri kieán Phaät ñaày ñuû muoân duïng neân goïi laø Dieäu, tri kieán Phaät vöôït ngoaøi taàm suy tö hieåu bieát cuûa chuùng sanh, goïi laø Dieäu. Tri kieán Phaät gaù nôi thaân oâ ueá baát tònh maø khoâng nhieãm nhô, duï Hoa Sen. Tri kieán Phaät ôû trong thaân voâ thöôøng maø khoâng bò voâ thöôøng, duï hoa sen ôû trong loø löûa. Thieàn sö Löông Giôùi, thuûy toå toâng Taøo Ñoäng, giaûi thích nguõ vò, ñeán vò thöù tö Thieân Trung Chí coù baøi keä:

            Löôõng nhaãn giao phong baát tu tò

            Haûo thuû du nhö hoûa lí lieân

            Uyeån nhieân töï höõu xung thieân chí.

            Hai kieám ñua nhau caàn gì traùnh

            Tay kheùo vaãn nhö sen loø hoàng

            Nguyeân veïn nôi mình xung thieân chí.

Thieàn sö Ngoä AÁn ôû Vieät Nam, khi saép tòch cuõng noùi keä:

            Dieäu taùnh hö voâ baát khaû phan

            Hö voâ taâm ngoä ñaéc haø nan

            Ngoïc phaàn sôn thöôïng saéc thöôøng nhuaän

            Lieân phaùt loâ trung thaáp vò caøn.

            Dieäu taùnh roãng khoâng chaúng theå vin

            Roãng khoâng taâm ngoä vieäc deã tin

            Töôi nhuaàn saéc ngoïc trong nuùi chaùy

            Loø löûa hoa sen nôû thaät xinh.

Hoa sen moïc trong loø löûa vaãn xinh töôi laø moät hình aûnh baát tö nghì cuûa kinh Phaùp Hoa. Ngay nôi thaân ñang bò ngoïn löûa voâ thöôøng thieâu ñoát, vaãn coù tri kieán Phaät an nhieân töï taïi, baát sanh baát dieät, chaúng phaûi hoa sen töôi thaém trong loø löûa laø gì? Treân ngoïn nuùi naêm uaån bò löûa voâ thöôøng thieâu ñoát, hoøn ngoïc tri kieán Phaät saéc vaãn oùng aùnh töôi nhuaàn. Quaû thaät laø ñieàu quaù söùc töôûng töôïng cuûa phaøm phu. Vì theá, ñôïi toân giaû Xaù-lôïi-phaát ba phen thænh caàu Phaät môùi noùi.

Phaåm Tuøng Ñòa Duõng Xuaát, chö Boà-taùt tha phöông ñaûnh leã Phaät, baïch: "Theá Toân! Neáu baèng loøng cho chuùng con sau khi Phaät dieät ñoä ôû coõi Ta-baø sieâng tu tinh taán, thoï trì ñoïc tuïng, bieân cheùp cuùng döôøng kinh naøy, chuùng con seõ ôû trong coõi ñaây roäng noùi". Phaät baûo: "Thieän nam töû! Thoâi ñi! Chaúng caàn caùc oâng hoä trì kinh naøy…" Sau ñoù coõi Ta-baø ñaát nöùt, Boà-taùt voït leân… laø nhöõng vò hoä trì kinh.

Ñoaïn kinh treân raát phuø hôïp caâu chuyeän sau ñaây trong nhaø thieàn. Thieàn sö Tuyeát Phong Nghóa Toàn cuøng Nham Ñaàu Toaøn Khoaùt ñi ñeán Ngao Sôn gaëp trôû tuyeát, döøng laïi nghæ. Moät hoâm, hai huynh ñeä thaûo luaän. Tuyeát Phong noùi: "Toâi thaät coøn chöa oån." Nham Ñaàu baûo: "Neáu oâng thaät nhö theá, cöù choã thaáy cuûa oâng moãi moãi thoâng qua, choã phaûi toâi seõ chöùng minh cho oâng, choã chaúng phaûi toâi seõ vì oâng ñuoåi deïp." Tuyeát Phong noùi: "Khi toâi môùi ñeán Dieâm Quan thaáy thöôïng ñöôøng noùi nghóa saéc khoâng lieàn ñöôïc choã vaøo." Nham Ñaàu baûo: "Töø ñaây ñeán ba möôi naêm raát kî khoâng neân noùi ñeán." Tuyeát Phong noùi: Toâi thaáy baøi keä cuûa Ñoäng Sôn qua soâng: ‘Thieát kî tuøng tha mích, ñieàu ñieàu döõ ngaõ sô, cöø kim chaùnh thò ngaõ, ngaõ kim baát thò cöø.’ (Raát kî tìm nôi khaùc, xa xoâi boû laûng ta, va nay chính laø ta, ta nay chaúng phaûi va.) Nham Ñaàu baûo: "Neáu theá aáy, töï cöùu cuõng chöa toät." Tuyeát Phong noùi: "Sau toâi hoûi Ñöùc Sôn: ‘Vieäc trong toâng thöøa töø tröôùc con coù phaàn chaêng?’ Ñöùc Sôn ñaùnh moät gaäy hoûi: ‘Noùi caùi gì?’ Toâi khi ñoù gioáng nhö thuøng luûng ñaùy." Nham Ñaàu naït: "OÂng chaúng nghe noùi: töø cöûa vaøo chaúng phaûi cuûa baùu trong nhaø?" Tuyeát Phong hoûi: "Veà sau laøm theá naøo môùi phaûi?" Nham Ñaàu baûo: "Veà sau muoán xieån döông Ñaïi giaùo, moãi moãi töï trong hoâng ngöïc mình löu xuaát, sau naøy cuøng ta che trôøi che ñaát ñi!" Tuyeát Phong nhaân caâu naøy ñaïi ngoä, lieàn ñaûnh leã, ñöùng daäy keâu luoân: "Sö huynh! Sö huynh! Ngaøy nay môùi thaønh ñaïo ôû Ngao Sôn."

Nhaø Phaät noùi ngöôøi tu caàn phaûi coù hai thöù trí, trí höõu sö vaø trí voâ sö. Trí höõu sö nhôø tham vaán hoïc hoûi nôi kinh ñieån vaø thieän tri thöùc, trí aáy daãn ñöôøng chuùng ta vaøo cöûa ñaïo. Song muoán choáng vôùi sanh töû phaûi nhôø trí voâ sö. Trí naøy töï nôi mình phaùt ra, môùi thaät laø cuûa baùu trong nhaø. Bôûi vì trí do hoïc ñöôïc coøn suy nghó phaùn xeùt, chöa phaûi laø trí chaân thaät töø taùnh giaùc löu xuaát. Chö Boà-taùt ôû tha phöông ñeå bieåu tröng trí höõu sö, trí naøy chöa ñuû ñeå duy trì kinh Phaùp Hoa. Bôûi leõ tri kieán Phaät laø taùnh giaùc baát sanh baát dieät, duøng trí sanh dieät laøm sao phuø hôïp. Cho neân phaûi nhöõng vò Boà-taùt töø loøng ñaát voït leân môùi kham duy trì kinh Phaùp Hoa. Loøng ñaát laø chæ thaân töù ñaïi, Boà-taùt laø taùnh giaùc, taùnh giaùc ngay nôi thaân naøy phaùt ra môùi töông öng vôùi tri kieán Phaät.

Thieàn sö Trí Thöôøng Qui Toâng, coù vò taêng hoûi: "Theá naøo laø söùc Dieäu Trí Quan AÂm?" Sö goõ caùi ñænh ba tieáng, hoûi: "Ngöôi nghe chaêng?" Taêng thöa: "Nghe." Sö baûo: "Sao ta chaúng nghe?" Taêng khoâng ñaùp ñöôïc. Sö caàm gaäy ñuoåi ra. Khi khaùc Sö thöôïng ñöôøng baûo: "Nay toâi muoán noùi thieàn, taát caû caùc ngöôi laïi gaàn ñaây." Ñaïi chuùng tieán ñeán gaàn. Sö baûo: "Caùc ngöôi nghe haïnh Quan AÂm kheùo hieän caùc nôi choán." Taêng hoûi: "Theá naøo laø haïnh Quan AÂm?" Sö khaûy moùng tay, hoûi: "Caùc ngöôi coù nghe chaêng?" Taêng thöa: "Nghe." Sö baûo: "Moät boïn höôùng trong aáy tìm caùi gì?" Sö caàm gaäy ñuoåi ra roài cöôøi lôùn vaøo phöông tröôïng. Trong phaåm Phoå Moân coù nhöõng caâu: "Quan AÂm dieäu trí löïc" vaø "Nhöõ thính Quan AÂm haïnh, thieän öùng chö phöông sôû…" Quan AÂm laø "phaûn vaên vaên töï taùnh", cho neân hoûi ñeán dieäu trí cuûa Quan AÂm Sö goõ caùi ñænh ba tieáng, hoûi ñeán haïnh Quan AÂm, Sö khaûy moùng tay ba tieáng. Theá laø Thieàn sö thaáy ñöùc Quan AÂm laø taùnh nghe, trôû veà taùnh nghe thì moïi söï an laønh, dieäu löïc khoâng theå löôøng ñöôïc. Chæ coù trôû veà taùnh nghe thì theá gian môùi heát khoå.

Töôùng coâng Vu Ñòch ñeán Thieàn sö Ñaïo Thoâng hoûi: "Theá naøo laø haéc phong xuy kyø thuyeàn phöôûng phieâu ñoïa la-saùt quæ quoác?" Ñaïo Thoâng ñaùp: "Keû khaùch Vu Ñòch hoûi vieäc aáy laøm gì?" Vu Ñòch ñoû maët. Sö chæ noùi: "Caùi ñoù chính laø phieâu ñoïa La-saùt quæ quoác." Vu Ñòch laïi hoûi: "Theá naøo laø Phaät?" Sö goïi: "Töôùng coâng!" Töôùng coâng: "Daï." Sö baûo: "Laïi chôù tìm caùi gì khaùc."

Chuùng sanh do tham maø khoâng toaïi nguyeän neân noåi saân. Noåi saân laø ñoäng cô chuoác hoïa. Trong kinh noùi: chuùng sanh vì caàu kim ngaân löu ly… giaû söû gaëp gioù ñen thoåi, ghe thuyeàn troâi giaït vaøo coõi nöôùc La-saùt…, trong aáy coù ngöôøi nieäm danh hieäu Boà-taùt Quaùn Theá AÂm, thì moïi ngöôøi ñeàu khoûi naïn La-saùt… Tìm kim ngaân löu ly laø tham, gioù ñen thoåi ghe thuyeàn troâi giaït laø saân, coõi nöôùc La-saùt laø nguy hieåm hoïa haïi, nieäm danh hieäu Boà-taùt Quaùn Theá AÂm laø phaûn vaên töï taùnh thì hoïa haïi tieâu vong. Vì theá Vu Ñòch vöøa ñoû maët, Sö chæ ñoù laø "phieâu ñoïa La-saùt quæ quoác". Khi löûa saân noåi leân, lieàn nhôù laïi taùnh nghe hay taùnh giaùc cuûa mình, töùc thì tænh giaùc neân khoâng taïo nghieäp, khoâng taïo nghieäp thì laøm gì coù hoïa haïi.

4. Toaùt yeáu toaøn boä:

Toaøn boä kinh Phaùp Hoa coù baûy quyeån, hai möôi taùm phaåm. Ñeå thaáy yù toaøn boä, chuùng ta neân löôïc qua töøng phaåm:

4.1- Phaåm Töï: Phaåm naøy chæ chuû yeáu cuûa toaøn boä. Hình aûnh Phaät phoùng quang töø loâng traéng giöõa chaëng maøy, aùnh saùng soi khaép phöông ñoâng, thoâng treân suoát döôùi, theo aùnh saùng hoäi chuùng thaáy chuùng sanh trong luïc ñaïo, taïo nghieäp thoï baùo vaø thaáy chö Phaät tu nhaân chöùng quaû giaùo hoùa chuùng sanh… Ñaây laø bieåu tröng taùnh giaùc (tri kieán Phaät) roãng suoát, khoâng keït hai beân, bieát roõ nguyeân nhaân luaân hoài sanh töû vaø nguyeân nhaân giaûi thoaùt sanh töû. Taùnh giaùc rôøi ngoân ngöõ vaø taâm thöùc suy tö, cho neân Phaät chæ hieän töôùng maø khoâng noùi moät lôøi. Chæ caên baûn trí môùi thaáu suoát ñöôïc taùnh giaùc, voïng thöùc thì khoâng sao hieåu noåi. Vì theá, ñöùc Di-laëc (thöùc) khôûi nghi hoûi Boà-taùt Vaên Thuø (trí).

4.2- Phaåm Phöông Tieän: Töø choã voâ ngoân ñeán ñaây phaûi duøng ngoân thuyeát, aáy laø phöông tieän. Laïi nöõa, Phaät duøng moïi phuông tieän daãn daét chuùng sanh, cöùu kính ñeàu ñöa ñeán ngoä nhaäp tri kieán Phaät (taùnh giaùc). Ñaây laø muïc ñích chung cuûa chö Phaät. Duø tröôùc coù noùi caùc phaùp khaùc song cuõng laø phöông tieän ñöa ñeán cöùu kính naøy. Tuy nhieân tri kieán Phaät raát khoù tin hieåu, neân phaûi thieát tha caàu thænh hai ba phen Phaät môùi noùi.

4.3- Phaåm Thí Duï: Sau khi Phaät phöông tieän duøng ngoân ngöõ trình baøy, ngöôøi caên cô lanh lôïi baäc thöôïng lieàn nhaän ra tri kieán Phaät cuûa chính mình. Ñaây laø choã ñoán ngoä cuûa Xaù-lôïi-phaát, Toân giaû vui möøng hôùn hôû ñöôïc ñieàu chöa töøng coù trình leân Phaät. Phaät lieàn aán chöùng (thoï kyù) cho Ngaøi sau naøy seõ thaønh Phaät. Tuy vaäy nhöõng caên cô keùm beùn nhaäy coøn chöa nhaän ra, Phaät phaûi duøng thí duï nhaø löûa vaø ba xe, cuoái cuøng chæ cho moät xe "baïch ngöu".

4.4- Phaåm Tín Giaûi: Ñaây laø trình baøy kieán giaûi cuûa mình ñeå Phaät aán chöùng. Nhöõng vò Thanh vaên kyø cöïu ñeán ñaây môùi nhaän roõ tri kieán Phaät cuûa mình, vui möøng voâ haïn, nhö chaøng cuøng töû ñöôïc cha trao caû söï nghieäp, ñieàu maø tröôùc kia chöa bao giôø daùm nghó ñeán. Caùc Ngaøi duøng thí duï naøy trình kieán giaûi leân Phaät.

4.5- Phaåm Döôïc Thaûo Duï: Leõ ra, sau khi trình kieán giaûi cuûa mình lieàn ñöôïc Phaät thoï kyù ngay, song caàn phaûi khích leä nhöõng caên cô baäc trung, coá gaéng nhaän ra tri kieán Phaät, neân Phaät ví duï ñaùm möa moïi caây coû ñeàu ñöôïc thaám nhuaàn. Caùc caên cô coù khaùc, nhöng ñeàu ñöôïc lôïi ích trong moät traän phaùp vuõ naøy.

4.6- Phaåm Thoï Kyù: Thoï kyù laø teân khaùc cuûa aán chöùng trong nhaø thieàn. Khi caùc vò Ma-ha Ca-dieáp v.v… trình baøy choã sôû ngoä roài, Phaät lieàn thoï kyù (aán chöùng) cho moãi vò töông lai seõ thaønh Phaät. Ñaây môùi ñoán ngoä Phaät thöøa, coøn phaûi tieäm tu Boà-taùt haïnh, sau môùi chöùng thaønh Phaät quaû.

4.7- Phaåm Hoùa Thaønh Duï: Giaûi thích moät laàn nöõa veà phöông tieän cuûa ñöùc Phaät, ñeå nhöõng vò caên cô baäc trung thaáy roõ tri kieán Phaät cuûa mình. Duøng thí duï Hoùa thaønh vaø Baûo sôû ñeå saùch tieán caùc Ngaøi vöôït leân, ñöøng ñaém luyeán trong quaû vò Thanh vaên.

4.8- Phaåm Nguõ Baù Ñeä Töû Thoï Kyù: Giôø ñaây haøng caên cô baäc trung ñaõ thaáy roõ tri kieán Phaät cuûa mình. Ñaïi dieän naêm traêm vò, ngaøi Maõn Töø Töû trình baøy sôû ngoä, theo ñoù Phaät thoï kyù naêm traêm vò töông lai ñeàu thaønh Phaät.

4.9- Phaåm Thoï Hoïc Voâ Hoïc Nhaân Kyù: Ñeán ñaây haøng höõu hoïc vaø voâ hoïc môùi nhaän ra tri kieán Phaät cuûa mình, töï nhaän mình coù phaàn trong Phaät thöøa, mong ñöôïc Phaät thoï kyù. Phaät thoï kyù caùc Ngaøi trong töông lai ñeàu seõ thaønh Phaät.

4.10- Phaåm Phaùp Sö: Coøn moät soá caên cô haï lieät, chöa daùm nhaän tri kieán Phaät cuûa mình. Phaät muoán thuùc ñaåy hoï tieán leân, caàn khuyeán khích hoï thoï trì cuùng döôøng tuøy hyû giaùo hoùa thì töông lai ñeàu thaønh Phaät.

4.11- Phaåm Hieän Baûo Thaùp: Thaùp baûy baùu hieän giöõa hö khoâng trang nghieâm ñeïp ñeõ, trong coù toaøn thaân Phaät Ña Baûo. Phaät Ña Baûo töôïng tröng cho Phaùp thaân, thaùp baûy baùu töôïng tröng cho thaát ñaïi. Ñeán ñaây, Phaät chæ roõ ngay trong thaân thaát ñaïi naøy ñaõ haøm chöùa Phaùp thaân hay Tri Kieán Phaät. Song laøm sao thaáy ñöôïc Phaùp thaân, caàn phaûi thu nhieáp voïng töôûng laïi môùi thaáy. Cho neân trong kinh noùi: "Phaät Ña Baûo coù nguyeän saâu: Neáu luùc thaùp baùu cuûa ta vì nghe kinh Phaùp Hoa maø hieän ra tröôùc caùc ñöùc Phaät, vò Phaät naøo muoán ñem thaân ta chæ baøy cho boán chuùng, Phaät ñoù phaûi nhoùm hoïp taát caû Phaät cuûa mình phaân thaân ra thuyeát phaùp ôû möôøi phöông veà moät choã, sau thaân ta môùi hieän". Phaät phaân thaân chæ cho yù thöùc phaân taùn chaïy theo saùu traàn, chuùng tuï hoïp veà moät choã laø an ñònh, Phaùp thaân seõ hieän tieàn. Ñaây laø chæ roõ cho ñaïi chuùng bieát Tri Kieán Phaät ñaõ naèm saün trong laàu nguõ uaån hay trong thaùp thaát ñaïi.

4.12- Phaåm Ñeà-baø-ñaït-ña: Ñaõ chæ roõ tri kieán Phaät ôû trong laàu naêm uaån hay thaát ñaïi, maø ngöôøi caên cô haï lieät vaãn chöa tin chöa hieåu. Moät laàn nöõa Phaät laïi chæ caën keõ, duø taïo toäi nguõ nghòch nhö Ñeà-baø-ñaït-ña, ty tieän nhö thaân Long Nöõ vaãn coù Tri kieán Phaät, gaëp duyeân hoùa ñoä lieàn ngoä ñaïo, ñeàu seõ thaønh Phaät khoâng nghi.

4.13- Phaåm Trì: Ñeán ñaây taát caû vò Tyø-kheo ni ñeàu buoâng xaû taâm haï lieät, ñinh ninh raèng ngöôøi nöõ tu haønh khoâng theå thaønh Phaät, quí vò töï nhaän mình coù phaàn thaønh Phaät, vì mình ñoàng coù Tri kieán Phaät nhö taát caû nhöõng vò ñaõ ngoä, ñöôïc Phaät thoï kyù. Do ñoù, Phaät tuaàn töï thoï kyù rieâng vaø chung cho ni chuùng.

4.14- Phaåm An Laïc Haïnh: Treân ñaõ xong phaàn moïi caên cô ñeàu ñoán ngoä, ñeán ñaây laø phaàn tieäm tu Boà-taùt haïnh. Hay noùi caùch khaùc, ôû treân ñaõ ngoä Tri kieán Phaät, töø ñaây veà sau laø nhaäp Tri kieán Phaät. Noùi theo Thieàn thì ôû treân ñaõ kieán taùnh, töø ñaây veà sau khôûi tu. Kinh noùi: "ÔÛ trong ñôøi aùc sau, hoä trì ñoïc tuïng giaûng noùi kinh Phaùp Hoa", coù nghóa laø soáng vaø baûo veä Tri kieán Phaät cuûa mình. Muoán baûo veä Tri kieán Phaät tröôùc phaûi gìn giöõ giôùi luaät, töùc laø an truï boán phaùp vaäy.

4.15- Phaåm Tuøng Ñòa Duõng Xuaát: Do coâng phu tu trì, baûo veä Tri kieán Phaät, töï trong thaân phaùt trí voâ sö. Trí naøy töø thaân töù ñaïi xuaát phaùt, neân noùi Boà-taùt töø döôùi ñaát voït leân. Trí voâ sö do coâng phu tu haønh maø ñöôïc, neân coù khaû naêng choáng laïi sanh töû; noù töø chaân taùnh löu xuaát khoâng sanh khoâng dieät, neân töông öng vôùi Tri kieán Phaät. Vì theá Phaät khoâng chaáp nhaän Boà-taùt ôû tha phöông duy trì truyeàn baù kinh Phaùp Hoa ôû coõi naøy, chæ daønh cho chö Boà-taùt töø ñaát voït leân duy trì. Boà-taùt tha phöông bieåu tröng trí höõu sö. Trí naøy do hoïc taäp ñöôïc, coøn phaân bieät giaûn traïch, thuoäc veà trí sanh dieät, khoâng ñuû khaû naêng baûo veä Tri kieán Phaät.

4.16- Phaåm Nhö Lai Thoï Löôïng: Ñaõ coù trí voâ sö phaùt sanh môùi nhaän roõ Phaùp thaân (Tri kieán Phaät) baát sanh baát dieät, thöôøng haèng chaúng ñoåi. Tuoåi thoï cuûa Phaùp thaân ñoàng tuoåi thoï cuûa hö khoâng, vì Phaùp thaân khoâng töôùng laøm gì bò voâ thöôøng vaø tan hoaïi. Nhö Lai ôû ñaây laø Tri kieán Phaät hay Phaùp thaân, thöôøng naèm saün trong thaân naêm uaån cuûa chuùng ta, song khoâng maáy ai nhaän ra, chæ khi naøo trí voâ sö phaùt sanh môùi theå hieän ñöôïc Phaùp thaân. Vì theá neân noùi raát khoù tin khoù hieåu, ngöôøi tin hieåu ñöôïc thì coâng ñöùc voâ löôïng.

4.17- Phaåm Phaân Bieät Coâng Ñöùc: Phaùp thaân chaân thaät baát bieán; ngöôøi tin nhaän ñöôïc Phaùp thaân laø ñaõ bieát loái trôû veà chaân taùnh. Moïi coâng ñöùc cuûa theá gian ñeàu laø coâng ñöùc töông ñoái sanh dieät, neân höõu haïn höõu löôïng. Ngöôøi nhaän ra Phaùp thaân chaân thaät laø voâ sanh, neân coâng ñöùc voâ haïn voâ löôïng. Vì theá neáu ñem so saùnh thì khoâng coâng ñöùc naøo cuûa theá gian coù theå saùnh kòp.

4.18- Phaåm Tuøy Hyû Coâng Ñöùc: Coâng ñöùc cuûa ngöôøi nhaän ra Phaùp thaân ñaõ cao toät nhö vaäy, ngöôøi phaùt taâm tuøy hyû coâng ñöùc naøy aét cuõng voâ ngaàn. Phaùt taâm tuøy hyû töùc ñaõ coù phaàn nhaän hieåu, khuyeán khích keû khaùc töùc ñaõ töï haâm moä, cho neân ngöôøi tuøy hyû kinh naøy, khuyeán khích keû khaùc nghe kinh… ñeàu laø coâng ñöùc voâ bieân.

4.19- Phaåm Phaùp Sö Coâng Ñöùc: Coâng ñöùc Phaùp Sö hay coâng ñöùc cuûa ngöôøi soáng vôùi Tri kieán Phaät, y cöù nôi saùu caên phaùt hieän. Saùu caên laø choã phaùt saùng cuûa hoøn ngoïc taùnh giaùc, khoâng nöông saùu caên laøm sao thaáy ñöôïc hoøn ngoïc. Haèng soáng trôû laïi taùnh thaáy taùnh nghe cuûa mình laø cöûa vaøo taùnh giaùc, con ñöôøng vaøo cöûa Nieát-baøn. Khi saùu caên thuaàn tònh thì töï noù trôû thaønh luïc thoâng, khoûi caàn taäp luyeän môùi coù thaàn thoâng.

4.20- Phaåm Thöôøng Baát Khinh Boà-taùt: Ngöôøi soáng vôùi Tri kieán Phaät vaø truyeàn baù cho moïi ngöôøi phaûi kieân trì nhaãn nhuïc, vì laøm moät ñieàu khoù laøm, daïy moät ñieàu khoù daïy. Bieát moïi ngöôøi ñeàu coù Tri kieán Phaät, ngöôøi ngoä tröôùc naøo daùm khinh ngöôøi ngoä sau, ngöôøi ñaõ ngoä coá chæ cho ngöôøi seõ ngoä. Ñaây laø vieäc laøm cuûa Boà-taùt Thöôøng Baát Khinh. Ngaøi trì kinh Phaùp Hoa vaø truyeàn baù kinh Phaùp Hoa baèng caùch gaëp ai cuõng baùi xaù noùi raèng: "Toâi chaúng daùm khinh quyù Ngaøi, quyù Ngaøi ñeàu seõ thaønh Phaät". Tu nhaân nhö theá, Ngaøi keát quaû thaønh Phaät, gieo nhaân nhö theá, keát quaû moïi ngöôøi ñöôïc döï hoäi Phaùp Hoa. Theá laø trì kinh baèng caùch chính mình soáng vôùi Tri kieán Phaät cuûa mình, truyeàn baù laø gieo cho moïi ngöôøi ñuû nieàm tin mình coù Tri kieán Phaät.

4.21- Phaåm Nhö Lai Thaàn Löïc: Ñaõ bieát soáng trôû veà Phaùp thaân, khi ñöôïc thuaàn thuïc thì dieäu duïng baát khaû tö nghì. Taát caû dieäu duïng aáy ñeàu töø choã Voâ Taùc Dieäu Trí phaùt sanh, khoâng phaûi söï duïng coâng coá gaéng naøo caû. Dieäu duïng do coâng phu tu haønh trôû veà taùnh giaùc laø moät leõ thaät khoâng coøn nghi ngôø gì nöõa. Cho neân ôû ñaây Phaät baøy töôùng löôõi roäng daøi, taát caû loã chaân loâng ñeàu phoùng quang…

4.22- Phaåm Chuùc Luïy: Tri kieán Phaät laø tueä maïng cuûa chuùng sanh, laø trí tueä cuûa chö Phaät, con ñöôøng caàu giaùc ngoä khoâng coøn loái naøo khaùc hôn. Theá neân truyeàn baù cho moïi ngöôøi nhaän ra Tri kieán Phaät laø traùch nhieäm toái thöôïng cuûa ngöôøi ngoä tröôùc. Ngoïn ñeøn trí tueä duy nhaát ñeå phaù ñeâm toái voâ minh cuûa theá gian laø Tri kieán Phaät. Vì vaäy ñöùc Phaät chuùc luïy truyeàn baù kinh Phaùp Hoa.

4.23- Phaåm Döôïc Vöông Boà-taùt Boån Söï: Treân con ñöôøng tu haønh muoán ñeán Phaät quaû phaûi deïp saïch chaáp naêm aám, goïi laø nguõ aám ma. Vì naêm aám che ñaäy khieán Phaät taùnh khoâng hieån loä. Phaåm naøy laø phaù saéc aám. Thaân töù ñaïi laø saéc aám, Boà-taùt khi ñöôïc "chaùnh ñònh hieän taát caû saéc thaân" roài, lieàn thieâu thaân cuùng döôøng Phaät, töùc laø phaù saéc aám. Phaùp thaân laø theå cuûa Baùo thaân vaø Hoùa thaân, ñöôïc "chaùnh ñònh hieän taát caû saéc thaân", töùc laø nhaäp Phaùp thaân. Khi Boà-taùt thaâm nhaäp Phaùp thaân thì xem saéc thaân nhö boùng nhö boït, khoâng coøn coá chaáp laøm ngaõ. Xaû chaáp saéc thaân höôùng veà Phaùp thaân neân noùi thieâu thaân cuùng döôøng Phaät. Xaû saéc thaân roài caàn phaûi xaû saùu traàn môùi vieân maõn phaù saéc aám, cho neân Boà-taùt sau laïi ñoát luoân hai caùnh tay cuùng döôøng Phaät. Chaáp ngaõ chaáp phaùp ñaõ deïp saïch ñoù laø chaân thaät cuùng döôøng Nhö Lai.

4.24- Phaåm Dieäu AÂm Boà-taùt: Phaù saéc aám roài ñeán ñaây phaù luoân thoï aám. Thoï aám khoâng hình töôùng neân Boà-taùt Dieäu AÂm ñeán, maø chuùng khoâng thaáy, phaûi ñôïi Phaät Ña Baûo daïy Ngaøi hieän, chuùng môùi thaáy. Bôûi coù nhaän ñöôïc Phaùp thaân môùi thaáy thoï aám laø hö giaû, thaáy roài môùi phaù deïp ñöôïc chuùng. Boà-taùt Dieäu AÂm töø xa laïi ñeå noùi leân saùu traàn töø ngoaøi ñeán môùi coù laõnh thoï. Xaû moïi laõnh thoï, khoâng coá chaáp, laø phaù ñöôïc thoï aám. Nhaân tu cuûa Boà-taùt Dieäu AÂm do duøng aâm nhaïc vaø baùt vaøng cuùng Phaät, neân ñöôïc quaû baùo toát ñeïp vaø nhieàu dieäu duïng. Cuùng döôøng laø teân khaùc cuûa boá thí, töùc laø buoâng xaû, cuùng döôøng aâm nhaïc laø buoâng xaû aâm thanh, cuùng döôøng baùt vaøng laø buoâng xaû saéc töôùng. AÂm thanh vaø saéc töôùng laø hai thöù noåi baät trong saùu traàn, noùi hai thöù ñuû ñaïi bieåu cho saùu traàn.

4.25- Phaåm Quaùn Theá AÂm Boà-taùt Phoå Moân: Phaåm naøy phaù tröø töôûng aám. Töôûng laø nhaân ñau khoå cuûa taát caû chuùng sanh. Bôûi vì coù töôûng laø coù ñau khoå. Moät vieân ñaïn, moät nhaùt dao beùn phaïm vaøo ngöôøi moät caùch quaù nhanh, khoâng kòp töôûng töôïng, chuùng ta khoâng nghe sôï, cuõng khoâng nghe ñau. Sau ñoù, töôûng töôïng laïi, chuùng ta môùi kinh sôï. Theá neân moïi khoå aûi treân theá gian naøy bôûi töôûng maø coù. Muoán heát khoå khoâng gì hôn heát töôûng, töôûng heát moïi ñau khoå ñeàu saïch. Nieäm danh hieäu Boà-taùt Quaùn Theá AÂm lieàn heát khoå. Quaùn Theá AÂm laø phaûn vaên vaên töï taùnh. Trôû laïi taùnh giaùc thì moïi töôûng ñeàu laëng, coøn ñau khoå naøo maø chaúng khoûi. Soáng ñöôïc vôùi taùnh giaùc, moïi coâng haïnh, moïi dieäu duïng ñeàu ñaày ñuû. Trong saùu caên, nhó caên laø vieân thoâng hôn caû, ngöôøi tu muoán trôû veà taùnh giaùc neân töø nhó caên maø tu thì choùng ñöôïc keát quaû. Neân kinh noùi nieäm danh hieäu Boà-taùt Quaùn Theá AÂm, coâng ñöùc thuø thaéng hôn taát caû. Nieäm baèng caùch naøo? Nghóa laø phaûn quaùn laïi taùnh giaùc chaân thaät cuûa mình. Quaùn ñöôïc thanh tònh thì trí tueä phaùt sanh, loøng töø bi ñaày ñuû, haèng tu nhö vaäy ñeán khi naøo hoaøn toaøn thanh tònh, maët trôøi trí tueä lieàn phaùt sanh, soi saùng caû theá gian. Nhö ñoaïn vaên trong baøi tuïng:

            Chaân quaùn, thanh tònh quaùn

            Quaûng ñaïi trí tueä quaùn

            Bi quaùn caäp töø quaùn

            Thöôøng nguyeän thöôøng chieâm ngöôõng

            Voâ caáu thanh tònh quang

            Tueä nhaät phaù chö aùm

            Naêng phuïc tai phong hoûa

            Phoå minh chieáu theá gian.

            Quaùn chaân, quaùn thanh tònh

            Quaùn trí tueä roäng lôùn

            Quaùn töø vaø quaùn bi

            Thöôøng nguyeän thöôøng chieâm ngöôõng

            Saùng thanh tònh khoâng nhô

            Hueä nhaät phaù caùc toái

            Hay dieät naïn gioù löûa

            Soi saùng khaép theá gian.

Ñaây laø loái tu trôû veà Tri kieán Phaät, dieät heát moïi voïng töôûng ñau khoå.

4.26- Phaåm Ñaø-la-ni: Phaåm naøy phaù haønh aám. Haønh aám laø loái suy tö thaàm laëng beân trong, noù vöøa teá nhò, vöøa saâu kín cho neân raát khoù phaù. Ngöôøi phaù ñöôïc noù lieàn thaáy quaù tòch tònh laàm töôûng laø Nieát-baøn, bò laïc vaøo ngoaïi ñaïo, hoaëc rôi vaøo traàm khoâng treä tòch cuûa Thanh vaên. Tu nhaân dieät haønh aám, haønh giaû phaûi buoâng saïch moïi xao xuyeán thaàm laëng vi teá, neân töôïng tröng baèng thaàn chuù. Bôûi vì khi ñoïc thaàn chuù, chuùng ta naøo coù xeùt nghó hieåu bieát gì. Keát quaû dieät ñöôïc haønh aám, caàn phaûi ñöôïc chö Phaät, chö Boà-taùt hoaëc Thieän tri thöùc khuyeán phaùt khích leä môùi vöôït qua ñöôïc. Ñoù laø hình aûnh chö Boà-taùt noùi thaàn chuù baûo hoä ngöôøi trì kinh Phaùp Hoa.

4.27- Phaåm Dieäu Trang Nghieâm Vöông Baûn Söï: Phaåm naøy phaù thöùc aám. Ñaây laø chaëng cuoái cuøng treân ñöôøng tu, neáu ngöôøi kheùo vöôït qua thì vieân maõn Phaät quaû. Vua Dieäu Trang Nghieâm töôïng tröng thöùc A-laïi-da (Taøng thöùc), phu nhaân Tònh Ñöùc töôïng tröng cho thöùc Maït-na (Y Ù caên), thaùi töû Tònh Taïng töôïng tröng cho yù thöùc, Tònh Nhaõn töôïng tröng cho naêm thöùc tröôùc. Chuyeån thöùc A-laïi-da thaønh Ñaïi vieân caûnh trí laø nhôø yù thöùc vaø naêm thöùc tröôùc ñaõ ñöôïc thuaàn thuïc thanh tònh. Thöùc A-laïi-da thöù taùm naøy laø chuû maø khoâng coù khaû naêng quyeát ñònh, phaûi do thöùc thöù saùu vaø naêm thöùc tröôùc höôùng daãn. Thöùc thöù baûy ôû beân caïnh thöùc thöù taùm maø khoâng coù coâng duïng bao nhieâu. Phaù thöùc aám töùc laø chuyeån A-laïi-da trôû thaønh Ñaïi vieân caûnh trí, noù laø chuû theå cuûa caùc thöùc kia. Cho neân kinh noùi: "Phaät vì muoán daãn daét vua Dieäu Trang Nghieâm cuøng thöông töôûng haøng chuùng sanh neân noùi kinh Phaùp Hoa". Do yù thöùc vaø naêm thöùc tröôùc ñaõ thuaàn thuïc thanh tònh, môùi chuyeån ñöôïc thöùc thöù taùm thaønh Ñaïi vieân caûnh trí. Ñaây laø hình aûnh hai ngöôøi con Tònh Taïng, Tònh Nhaõn ñaõ coù thaàn thoâng, coù trí tueä tu taäp taát caû coâng ñöùc… môùi chuyeån hoùa nhaø vua ñeán vôùi Phaät. Nhaø vua chòu ñeán laø coù phu nhaân ñeán. Nguyeân nhaân taïo nghieäp luaân hoài do thöùc thöù saùu vaø naêm thöùc tröôùc, chuyeån sanh töû thaønh Nieát-baøn cuõng nhaân thöùc thöù saùu vaø naêm thöùc tröôùc. Khi chuyeån thöùc A-laïi-da roài thì taùm thöùc trôû thaønh töù trí. Ñeán ñaây coâng phu tu haønh ñaõ ñaày ñuû, chæ coøn phaûi lôïi ích chuùng sanh.

4.28- Phaåm Phoå Hieàn Boà-taùt Khuyeán Phaùt: Phoå Hieàn töôïng tröng trí sai bieät. Ngöôøi tu khi vieân maõn coâng phu roài, caàn phaûi phaùt nguyeän ñoä sanh, giaùo hoùa hoä trì cho moïi ngöôøi ñöôïc phaùt taâm boà-ñeà (trì kinh Phaùp Hoa), khôûi nguyeän löïc lôùn, duøng Luïc ñoä laøm phöông tieän giaùo hoùa chuùng sanh. Ñoù chính laø hình aûnh Boà-taùt Phoå Hieàn côõi voi traéng saùu ngaø ñeán tröôùc ngöôøi trì kinh Phaùp Hoa an uûi hoï. Khi coâng haïnh töï lôïi lôïi tha cuûa hoï hoaøn toaøn vieân maõn, lieàn thaønh Phaät.

Toùm laïi, toaøn boä kinh Phaùp Hoa coát khai thò cho chuùng sanh ngoä nhaäp Tri Kieán Phaät. Phaåm ñaàu do Boà-taùt Vaên Thuø giaûi nghi cho Boà-taùt Di Laëc veà vieäc phoùng quang cuûa ñöùc Phaät. Ñoù laø töôïng tröng trí caên baûn ñaùnh thöùc phaùt taâm boà-ñeà. Phaåm cuoái Boà-taùt Phoå Hieàn phaùt nguyeän baûo hoä ngöôøi trì kinh sau naøy. Ñaây laø töôïng tröng trí sai bieät laøm lôïi ích chuùng sanh. Caâu then choát trong kinh naøy: "Khai thò chuùng sanh ngoä nhaäp Phaät Tri Kieán" coù khaùc gì caâu "Tröïc chæ nhaân taâm kieán taùnh thaønh Phaät" cuûa Thieàn toâng. Phaåm Tín Giaûi vaø phaåm Thoï Kyù cuûa kinh naøy naøo xa laï gì vôùi vieäc "trình kieán giaûi" ñöôïc "aán chöùng" cuûa Thieàn toâng. Cho ñeán söï tu haønh thuûy chung ñeàu khoâng khaùc. Chæ vì chuùng ta khoâng nhaän ñöôïc lyù kinh, cöù chaïy theo ngoân cuù neân thaáy döôøng nhö khaùc bieät.

*

THIEÀN TOÂNG VIEÄT NAM