MOÄT 
      MUØA XUAÂN HAÏNH PHUÙC
      
                  Hoâm nay 
      laø ngaøy Teát Nguyeân Ñaùn, cuõng laø ngaøy vía ñöùc Phaät Di-laëc. 
      Chuùng ta laø haøng Phaät töû xuaát gia vaø taïi gia khoâng queân ñöôïc 
      ngaøy quan troïng naøy. Ñöùng veà maët daân toäc ngaøy leã Nguyeân Ñaùn 
      laø ngaøy toái quan troïng cuûa daân chuùng. Ñöùng veà Phaät phaùp, ngaøy 
      vía ñöùc Phaät Di-laëc laø ngaøy raát thieát yeáu vôùi ngöôøi xuaát gia. 
      Bôûi vì bao nhieâu ngöôøi tu haønh chuùng ta ñeàu coù moät nguyeän voïng 
      laø töông lai phaûi ñaït ñeán keát quaû vieân maõn giaùc ngoä. Ñoù laø 
      quan nieäm chung cuûa toaøn theå ngöôøi xuaát gia cuõng nhö hy voïng cuûa 
      ngöôøi taïi gia. Ngaøy vía ñöùc Phaät Di-laëc ñuùng laø ngaøy muøng moät 
      Teát, töùc laø ngaøy böôùc vaøo naêm môùi, ngaøy baét ñaàu cuûa naêm saép 
      ñeán. Coù theå noùi thôøi gian töông lai thôøi gian hy voïng cuûa taát caû 
      chuùng ta. Hy voïng chuùng ta laø hy voïng gì? Hy voïng chuùng ta laø hy 
      voïng ñaït ñaïo, keát quaû vieân maõn coâng phu tu haønh cuûa mình. Neân 
      nhôù ñeán ngaøy vía ñöùc Phaät Di-laëc, töùc laø nhôù ñeán caùi gì höùa 
      heïn, ôû ngaøy mai cuûa chuùng ta. Ngaøy mai ñoái vôùi chuùng ta khoâng 
      phaûi laø nhöõng ngaøy nguyeän suoâng, nhöõng caàu mong haõo huyeàn, maø 
      chính laø chuùng ta phaûi laøm theá naøo cuõng ñöôïc thoï kyù nhö ñöùc 
      Phaät Di-laëc. Ngaøi seõ giaùng traàn thaønh Phaät trong hoäi Long Hoa. 
      Cho neân, tôùi ngaøy ñaàu naêm, ôû chuøa cuõng nhö haøng Phaät töû vôùi 
      nhau thöôøng hay chuùc Xuaân baèng nhöõng lôøi chuùc tuïng: Chuùc quí 
      thaày quí coâ ñöôïc höôûng moät muøa XUAÂN DI-LAËC. Chuùc höôûng moät muøa 
      Xuaân Di-laëc laø yù nghóa gì? Hoaëc giaû, coù nhöõng thieäp chuùc Xuaân 
      ôû nhaø chuøa chuùc raèng: Chuùc cho quí vò ñöôïc höôûng moät muøa “Xuaân 
      baát dieät” hoaëc chuùc cho quí vò höôûng ñöôïc moät muøa “Xuaân mieân 
      vieãn”. Lôøi chuùc tuïng ñoù laø ñeå nhaéc nhôû nhau trong ñaàu naêm. Hoâm 
      nay, lôøi chuùc tuïng ñoù ñöôïc giaûi thích töøng phaàn ñeå noùi chuyeän 
      ngaøy ñaàu naêm, cuõng laø ngaøy vía ñöùc Phaät Di-laëc. 
      
                  Tröôùc 
      heát laø chuùc moät muøa XUAÂN DI-LAËC. Trong chuøa naøy chuùng ta khoâng 
      coù thôø töôïng Ngaøi. Trong caùc chuøa xöa chaéc raèng haàu heát taêng ni 
      cuõng nhö Phaät töû ñeàu coù thaáy töôïng Ngaøi. Töôïng naøy coù nhieàu 
      hình aûnh laém, nhöng caùi hình aûnh chuùng ta deã nhaän nhaát laø caùi 
      mieäng vaø göông maët Ngaøi. Mieäng Ngaøi cöôøi, göông maët Ngaøi vui veû. 
      Luùc naøo nhìn leân töôïng Ngaøi cuõng thaáy cöôøi. Coù bao giôø thaáy 
      töôïng Ngaøi buoàn hay khoâng? Ñöùc Di-laëc laø vui cöôøi. Nhö vaäy chuùc 
      moät muøa Xuaân Di-laëc laø chuùc moät muøa Xuaân vui cöôøi, moät muøa 
      Xuaân haïnh phuùc. Maø haïnh phuùc laø gì? Laø an vui. Moãi gia ñình hay 
      moät ngöôøi naøo, troïn ngaøy, troïn thaùng, troïn naêm ñeàu ñöôïc an vui, 
      goïi ñoù laø gia ñình haïnh phuùc. Baát an vaø khoâng vui goïi ñoù laø 
      haïnh phuùc ñöôïc khoâng? 
      
                  Toâi noùi 
      muøa Xuaân gaàn töùc laø muøa Xuaân haïnh phuùc. Nhö vaäy ta chuùc nhau 
      ñöôïc muøa Xuaân haïnh phuùc ñoù laø nghóa gaàn deã thaáy. Nhöng laøm sao 
      ñöôïc haïnh phuùc, töùc laø chuùng ta phaûi ñöôïc an vui. Maø laøm sao 
      ñöôïc an? An vaø vui caùi gì? An laø taâm khoâng lo khoâng buoàn khoâng 
      sôï haõi. Neáu chuùng ta muoán ñöôïc an, thì nieäm vui buoàn sôï haõi 
      chuùng ta phaûi deïp qua moät beân. Chuùng ta khoâng lo buoàn sôï haõi thì 
      töï nhieân taâm chuùng ta an. Laøm sao ñöôïc vui? Sôû dó chuùng ta khoâng 
      vui laø taïi sao? Taïi chuùng ta giaän hôøn böïc töùc. Neáu trong gia ñình 
      coù ai laøm mình giaän hôøn böïc töùc thì maët chuùng ta vui hay quaïu? 
      Cho neân khi naøo vui laø khoâng coù giaän, khi naøo giaän thì khoâng coù 
      vui. Chuùng ta sôû dó khoâng ñöôïc an vui laø vì trong loøng chuùng ta lo 
      sôï buoàn raàu neân khoâng an. Chuùng ta böïc töùc giaän hôøn neân khoâng 
      vui. Chuùng ta muoán ñöôïc an vui chæ coù caùch laø khoâng lo buoàn töï 
      nhieân taâm an. Khoâng giaän hôøn böïc töùc thì taâm chuùng ta vui. Muoán 
      höôûng moät muøa Xuaân Di-laëc vôùi taùnh caùch caïn gaàn laø moät muøa 
      Xuaân haïnh phuùc thì, chuùng ta gaït ra ngoaøi caùi buoàn hôøn, giaän töï 
      nhieân chuùng ta höôûng ñöôïc moät muøa Xuaân Di-laëc. Neáu khoâng thì, 
      duø ngaøy nay laø ngaøy muøng moät cuõng khoâng thaáy Xuaân chuùt naøo 
      heát. Ñaõ lôõ lo sôï thì laøm sao cho heát ñaây? Baûo suoâng laøm sao heát 
      ñöôïc. Ñang giaän hôøn böïc töùc thì laøm sao baûo ñöøng cho ñöôïc? Ñoù 
      laø caùi tu cuûa mình? Neáu noùi suoâng töùc laø khoâng coù tu. 
      
                  Muoán 
      heát lo raàu sôï haõi, trong nhaø Phaät coù noùi nhieàu phöông phaùp. ÔÛ 
      ñaây chæ noùi phöông phaùp gaàn ñeå cho quí vò öùng duïng. Khi maø quí vò 
      lo buoàn sôï haõi thì quí vò lieàn ñaët caâu hoûi: - Khi lo, lo cho caùi 
      gì? Roài töï traû lôøi: Caùi gì lo? - Caùi laêng xaêng. Caùi ñoù nhìn laïi 
      coi noù laø caùi gì? Seõ thaáy noù maát tieâu, noù khoâng coù nöõa. Nhö 
      vaäy caùi lo laø caùi khoâng thaät. Lo cho caùi gì, lo cho mình, lo cho 
      gia ñình mình, lo cho caùi gì chung quanh mình. Mình laø caùi gì? Mình laø 
      caùi thaân töù ñaïi giaû hôïp v.v... Mình phaân chia mình phaân tích xeùt 
      neùt roài, caùi lo noù maát tieâu, vì noù khoâng thaät, thì coøn caùi gì 
      nöõa ñeå maø lo. Caùi buoàn caùi sôï haõi cuõng vaäy. Phaàn nhieàu chuùng 
      ta gaëp caûnh ñaâm ra sôï. Cöù töôûng töôïng roài sôï. Khoâng tìm coi caùi 
      sôï laø caùi gì? Taïi sao mình sôï? 
      
                  Thí duï: 
      Khi gaëp con raén mình run leân. Nhö vaäy mình sôï raén. Thöû hoûi caùi gì 
      sôï ñoù? Khi ñaët caâu hoûi thì mình hôi tænh laïi bôùt sôï. Vì caùi gì 
      maø sôï. Sôï noù caén mình. Xeùt caùi mình naøy thaät hay khoâng? Xeùt 
      moät hoài roài queân maát caùi mình cuõng khoâng thaät nöõa. Cho neân caùc 
      Toå hoài xöa, caûnh haõi huøng tröôùc maët maø caùc Ngaøi khoâng sôï laø 
      vì caùc Ngaøi bieát caùi taâm sôï noù khoâng thaät vaø caùi chuû ñích ñeå 
      maø sôï cuõng khoâng thaät luoân. Hai caùi ñeàu khoâng thaät neân caùc 
      Ngaøi khoâng sôï. 
      
                  Ñöùc 
      Phaät, khi ngoài döôùi coäi boà-ñeà, coù con roàng chín ñaàu ñeán, noù ñöa 
      caùi ñaàu tröôùc maët ñöùc Phaät phun löûa, phì phì. Giaû söû nhö mình thì 
      sao? Töùc laø mình kinh hoaøng sôï haõi. Khi kinh hoaøng sôï haõi, thì 
      taâm ñaâu bình tónh saùng suoát ñeå maø giaùc ngoä. Sôû dó ñöùc Phaät 
      Ngaøi ñieàm nhieân, Ngaøi khoâng sôï, vì Ngaøi ñaõ thaáy roõ caùi sôï laø 
      khoâng thaät vaø caùi chuû ñích cuûa sôï noù cuõng khoâng thaät luoân. Nhö 
      vaäy ngay caùi laøm mình sôï cuõng khoâng thaät. Con roàng hay con raén 
      cuõng laø khoâng thaät. Cho neân khi chuùng ta gaëp caûnh kinh hoaøng 
      hoaûng sôï, duøng trí tueä phaân tích moät laùt thì heát sôï heát lo. Neáu 
      mình khoâng duøng ñeå quaùn xeùt, cöù theo tình caûm lo cho ngaøy mai. 
      Caùi lo seõ taêng maõi roài maát aên, maát nguû, sanh beänh hoaïn. Roát 
      cuoäc roài ñaâu khoâng tôùi ñaâu caû. 
      
                  Nhö vaäy 
      chính vì khoâng duøng trí tueä quaùn xeùt cho neân ñau khoå daøi daøi. 
      Giôø ñaây neáu gaëp caûnh phaûi lo phaûi buoàn phaûi sôï, chòu khoù xeùt 
      laïi nhöõng phöông tieän chæ daïy trong kinh, naøo laø kinh Baùt Ñaïi 
      Nhaân Giaùc, kinh Baùt-nhaõ. Cöù laáy ñoù maø öùng duïng. Hoûi moät hoài 
      thì noù heát lo heát sôï. Ñoù laø noùi ñeán caùi lo raàu sôï haõi ñeå taâm 
      mình an. Muoán taâm mình an phaûi nhìn laïi noù. Noù laø caùi ñang laêng 
      xaêng loän xoän ñoù. Noù ôû ñaâu? Noù laø caùi gì? Nhìn noù maõi töï 
      nhieân noù tan hoang khoâng coøn nöõa. Töùc khaéc mình thaáy an oån. Coøn 
      khoâng nhìn laïi noù, noù loàng loän leân keá mình hoaûng hoát, ñoù laø 
      caùi goác mình nuoâi döôõng voïng töôûng. Neáu mình tìm laïi noù thì noù 
      maát ñi, voïng töôûng heát, lo sôï theo ñoù ñaâu coøn. Ñoù laø phöông 
      phaùp thieát yeáu. Toâi nghó raèng chæ coù ngöôøi bieát öùng duïng thì 
      môùi thaáy keát quaû toát. 
      
                  Ñeán böïc 
      töùc giaän hôøn laøm sao cho heát? Böïc töùc giaän hôøn ñoá kî laøm ngöôøi 
      ta khoâng vui. Bao giôø daáy leân nieäm taät ñoá, giaän hôøn, thì khoâng 
      sao vui ñöôïc heát. Haïnh ñöùc Di-laëc laø hyû xaû neân Ngaøi cöôøi hoaøi. 
      Caùi gì tôùi Ngaøi cöôøi, Ngaøi buoâng heát, khoâng baän trong loøng. 
      Cuõng nhö chuùng ta hoïc uoáng “thuoác xoå”. Cöù moãi ba thaùng xoå luoân 
      thì buïng seõ saïch trôn. Bieát buoâng xaû thì loøng môùi khoâng böïc 
      boäi. ÔÛ ñôøi coù ai laøm vöøa yù mình heát ñaâu. Moät traêm ngöôøi thì 
      taùm chuïc ngöôøi laøm cho mình khoâng vui roài. Chöøng hai möôi ngöôøi 
      mình hôi chòu moät chuùt, chôù chöa chaéc mình chòu hoaøn toaøn. Chæ coù 
      moät ngöôøi coù leõ mình chòu hoaøn toaøn. Ñoù laø ai? Laø mình. Coù 
      nhieàu khi muoán raày noù nöõa chöù. Phaûi vaäy khoâng? ÔÛ theá gian naøy 
      coù luùc naøo mình vui hoaøn toaøn ñaâu? Neáu mình cöù oâm aáp, ngöôøi 
      naøy laøm mình böïc, ngöôøi kia laøm mình böïc, cöù doàn voâ chöùa caû 
      moät kho “saân” kho “löûa”, ñoäng ñeán laø noù chaùy. Chuùng ta ñeå yù, 
      ngöôøi naøo ñang böïc mình, maø mình hoûi hoï moät caâu, duø laø caâu 
      khoâng quan troïng, khoâng ñuïng chaïm gì heát, môùi môû mieäng hoûi laø 
      hoï muoán caõi vôùi mình roài. Hoï muoán cöï vôùi mình, vì löûa saân coù 
      saün beân trong roài. Ñoäng moät caùi laø muoán nhaùng leân. Cho neân 
      chuùng ta phaûi bieát roõ chuû yeáu cuûa baát an, khoâng vui laø taïi taâm 
      nieäm ta chöùa chaáp caû moät kho naøo laø taät ñoá, giaän hôøn, saân 
      haän. Gaëp ai cuõng caûm thaáy hôi töùc toái, böïc boäi. Muoán an vui 
      chuùng ta phaûi öùng duïng baèng hai caùch: 
      
                  
      1. Tuøy hyû ñeå bôùt taâm taät ñoá. 
      
                  Muoán 
      tuøy hyû phaûi laøm sao? Thí duï: Coù nhöõng ngöôøi thaân thích mình meán 
      nhaát, nghe ngöôøi ñoù phaùt taøi mình vui laây. Traùi laïi coù ngöôøi 
      mình gheùt nhaát, nghe hoï phaùt taøi mình laøm sao? Thì böïc lieàn. Taïi 
      sao mình böïc, chuyeän gì hoï laøm thì hoï laøm, taïi sao mình böïc? Ñoù 
      laø ngöôøi mình khoâng öa maø hoï ñöôïc hôn mình laø sanh taâm ñoá kî. Ñoù 
      laø gheùt, laø taät ñoá. Giaû söû ngöôøi mình öa ñi nöõa, ngöôøi baïn 
      thaân cuûa mình, mình laøm ngheà ñoù, baïn mình cuõng laøm ngheà ñoù, maø 
      caáp treân cöù khen baïn mình hoaøi mình coù vui hay khoâng? Duø ngöôøi 
      ñoù laø baïn thaân cuûa mình, maø mình coù vui hay khoâng? Hoài naõy 
      ngöôøi thuø cuûa mình ñöôïc khen chaéc laø mình khoâng vui roài. Coøn 
      ngöôøi naøy laø ngöôøi thaân cuûa mình, hoï ñöôïc khen toát maø mình cuõng 
      khoâng vui nöõa. Nhö vaäy chæ coù ngöôøi naøo ñöôïc khen toát laø mình 
      vui? - Chæ coù mình ñöôïc khen toát caùi gì thì mình vui. Chôù nhöõng 
      ngöôøi chung quanh khi hoï ôû xa xa ñöôïc ít ít mình cuõng coøn vui, chôù 
      hoï ñöôïc nhieàu quaù ñuïng tôùi quyeàn lôïi cuûa mình thì luùc ñoù mình 
      cuõng khoâng coøn vui nöõa. Nhìn cho thaät kyõ thì quí vò thaáy khoù maø 
      tìm ñöôïc caùi vui. Bôûi vì, caùi gì mình cuõng muoán hôn thieân haï heát. 
      Cho neân khi thaáy coù ngöôøi naøo ñöôïc khen, taùn thöôûng thì mình buoàn 
      roài. Nhö vaäy loøng buoàn haän noù xaûy ra luoân luoân. Ñoù laø ñieàu 
      khoù traùnh ñöôïc. Gaàn nhö haàu heát moät traêm phaàn traêm mang caùi 
      beänh ñoù. Coù ngöôøi naøo cuøng baïn ñoàng hoïc moät ngheà gì maø ngöôøi 
      ta khen baïn mình nöùc nôû, coøn mình bò cheâ ñeø maø mình vui ñöôïc. Coù 
      ai ñöôïc nhö vaäy khoâng? Khoù coù quaù. Nhö vaäy maø ñöùc Phaät daïy 
      muoán ñöôïc vui thì phaûi phaùt taâm tuøy hyû. Tuøy hyû laø vui theo 
      ngöôøi, coi ngöôøi ñöôïc nhö mình ñöôïc. Ngöôøi ta phaùt taøi coi nhö mình 
      phaùt taøi. Ngöôøi ta ñöôïc khen coi nhö mình ñöôïc khen. Caùi vui cuûa 
      hoï xem nhö chính caùi vui cuûa mình. Luùc ñoù mình môùi heát caùi taâm 
      töùc toái böïc boäi. 
      
                  Thí duï, 
      ngöôøi baïn thaân ñöôïc caáp treân khen, coøn mình bò cheâ. Ngöôøi ñoù 
      ñöôïc thöôûng ñöôïc phaùt taøi. Mình laø baïn thaân, coù ñöôïc aûnh höôûng 
      khoâng? Ngöôøi ñoù ñöôïc höôûng möôøi cuïc keïo, ít ra mình cuõng ñöôïc 
      moät cuïc chöù, phaûi vaäy khoâng? Taïi sao mình khoâng vui? Vì laùt nöõa 
      mình cuõng ñöôïc moät cuïc keïo. Taïi sao mình giaän hoï laøm chi ñeå hoï 
      gheùt, laùt nöõa hoï khoâng cho mình cuïc naøo heát. Nghó hai caùi, caùi 
      naøo lôïi. Caùi mình vui vôùi hoï laø lôïi hay laø thaáy hoï ñöôïc khen 
      thöôûng mình giaän laø lôïi. Sôû dó ngöôøi ta cheâ mình laø töï mình dôû. 
      Coøn ngöôøi ta khen ngöôøi ñoù laø taïi hoï hay. Hoï hay ngöôøi ta khen, 
      mình vui duøm hoï. Neáu mình noùi vôùi hoï: Thaät huynh hay quaù toâi 
      möøng duøm huynh ñoù. Huynh ñöôïc khen nhö toâi ñöôïc khen. Chaéc chaén 
      ngöôøi ñoù chia mình ít nhaát cuõng ba boán cuïc. Nhö vaäy ngöôøi ñoù seõ 
      vui khoâng thaáy böïc boäi ñoá kî chi heát. Coøn mình thaáy ngöôøi ñoù 
      ñöôïc khen maø mình haàm haàm leân. Moät laùt nöõa giaû söû coù chia nhau, 
      thaáy mình töùc quaù muoán heát chia. Ñoù laø caùi nhoû tí thoâi maø quí 
      vò thaáy laø chuyeän thöôøng xaûy ra. 
      
                  Nhö ôû 
      theá gian thì luoân luoân chòu ñoá kî hôn laø chòu tuøy hyû. Thaáy ngöôøi 
      ta hôn mình laø mình töùc khoâng bao giôø chòu chaáp nhaän, khoâng bao 
      giôø vui, vui vôùi caùi vui cuûa ngöôøi ta. Cho neân trong kinh ñöùc Phaät 
      noùi: Ngöôøi naøo phaùt taâm tuøy hyû thì coâng ñöùc voâ löôïng voâ bieân. 
      Ngöôøi laøm vieäc toát ñöôïc bao nhieâu coâng ñöùc, mình tuøy hyû coâng 
      ñöùc cuõng baèng vôùi hoï khoâng thua chuùt naøo heát. Ngöôøi laøm ñöôïc 
      vieäc toát laø hoï ñaõ coù loøng toát, mình tuøy hyû laø phaù taâm taät 
      ñoá thì mình cuõng toát luoân. Hai ngöôøi coâng ñöùc cuõng nhö nhau. Cuõng 
      nhö caây ñuoác naøy moài qua caây ñuoác kia.  Hai caây ñeàu saùng maø 
      khoâng caây naøo maát aùnh saùng heát. Chuùng ta tuøy hyû cuõng vaäy. Ai 
      ñöôïc caùi gì toát mình phaùt taâm vui möøng: Huynh ñöôïc caùi ñoù toát 
      quaù, huynh sung söôùng phaùt taøi, toâi möøng toâi sung söôùng nhö toâi 
      phaùt taøi vaäy. Nhö vaäy chaéc chaén ñôøi mình khoâng ngheøo. Ai sung 
      söôùng mình cuõng möøng nhö mình ñöôïc thì, theá naøo hoï cuõng khoâng boû 
      mình. Khoå laø, ngöôøi ta ñöôïc mình laïi gheùt, cho neân mình kieám 
      chuyeän chaâm bieám, moùc ngheùo laøm cho hoï töùc, do ñoù ai cuõng muoán 
      ñaäp mình heát. Vì vaäy mình khoå suoát ñôøi. Quí vò thaáy caùi maàm an 
      vui noù phaùt töø caùi bieát tuøy hyû, töùc laø bieát nhìn thaáy vaø nhaän 
      caùi vui cuûa ngöôøi laøm caùi vui cuûa mình. Coøn thaáy ngöôøi ta vui 
      mình sanh taâm böïc töùc thì chaéc caû ngaøy maët mình nhaên hoaøi, khoâng 
      theå naøo töôi ñöôïc heát. Vì thieân haï thieáu gì ngöôøi ñöôïc, maø ai 
      ñöôïc cuõng böïc töùc thì mình seõ thaáy ñau khoå caû ngaøy. Cho neân 
      Phaät daïy: Phaûi phaùt taâm tuøy hyû, vui theo caùi vui cuûa nhöõng 
      ngöôøi chung quanh chuùng ta. Ngöôøi ñoù duø thaân hay sô, hoï ñöôïc vui 
      mình cuõng vui theo heát. Bôûi vì chuùng ta ñaõ thaáy trong kinh ñöùc 
      Phaät noùi: Chö Boà-taùt thaáy moät chuùng sanh ñau khoå, coi nhö mình ñau 
      khoå. Thaáy moät chuùng sanh an vui coi nhö mình an vui. Chuùng ta chöa 
      baèng Boà-taùt ít ra cuõng taäp caùi haïnh ñoù. Ñöôïc caùi haïnh ñoù roài 
      thì chuùng ta thaáy töï mình mang haïnh phuùc ñeán cho mình. Neáu khoâng 
      taäp haïnh ñoù, ngöôïc laïi, mình coøn nuoâi döôõng taät ñoá böïc boäi 
      saân haän thì mình khoå hoaøi. Mình töï chuoác khoå maø chuoác khoå ñôøi 
      ñôøi, chôù khoâng phaûi moät ngaøy moät thaùng moät naêm. Yeáu toá tu 
      haønh naèm trong ñoù. 
      
                  Quí vò 
      thaáy, loái tu taäp ñoù khoâng toán coâng bao nhieâu maø ñöôïc vui heát 
      caû laøng. Coøn mình böïc thì hoï thaáy maët mình hoï ñaõ töùc roài, vaø 
      thaàm nghó ngöôøi ñoù taïi sao xaáu vaäy, thaáy ngöôøi ñöôïc thì ganh 
      gheùt. Ñoù laø töï mình chuoác theâm tai hoïa coù ích lôïi gì ñaâu. Cho 
      neân, laø ngöôøi tu, chuùng ta caàn goät boû heát nhöõng caùi gaây ñau 
      khoå ñeå ñem laïi an laønh vui veû cho mình. Ñoù laø ñieàu thieát yeáu. 
      Phaûi buoâng heát, ñöøng coá chaáp thì loøng ngöôøi môùi nheï, töùc laø 
      khoâng saân khoâng hôøn vaø phaûi tuøy hyû khi thaáy caùi gì vui. Ñöôïc 
      nhö vaäy thì chuùng ta môùi laø con ngöôøi vui cöôøi luoân luoân. Neáu 
      chuùng ta khoâng laøm nhö vaäy thì töï nhieân chuùng ta phaûi ñau khoå 
      hoaøi. Noùi tuøy hyû laø chuùng ta phaù ñöôïc taâm taät ñoá. 
      
                  
      2. Laøm sao phaù ñöôïc taâm saân haän? 
      
                  Saân haän 
      laø caùi taâm beänh hoaïn nhaát. Ñoäng tôùi laø noåi quaïu leân la om 
      soøm, tay chaân muoán lay ñoäng. Ñoù laø chuoác hoïa khoâng nhoû. Ñaây 
      toâi daãn moät Thieàn sö, Thieàn sö Ñaïo Thoâng ñôøi nhaø Toáng. Hoâm ñoù 
      töôùng coâng Vu Ñòch tôùi hoûi ñaïo. Vu Coâng thöôøng tuïng kinh Phoå Moân 
      neân oâng hoûi raèng: Theá naøo laø gioù ñen thoåi thuyeàn troâi vaøo 
      nöôùc quæ La-saùt? (Nhö haø thò haéc phong suy kyø thuyeàn phöôûng phieâu 
      ñoïa La-saùt quæ quoác?) Thieàn sö traû lôøi: Keû khaùch Vu Ñòch hoûi 
      vieäc aáy laøm gì? Vu Ñòch lieàn ñoåi saéc. Ngaøi beøn noùi: Caùi ñoù laø 
      gioù ñen thoåi thuyeàn troâi vaøo nöôùc quæ La-saùt. Vu Ñòch lieàn heát 
      noåi noùng. Choã ñoù thaät laø toái quan troïng. Mình ñoïc trong kinh nghe 
      Phaät noùi daøi daøi, mình khoâng bieát caùi gì. Giaû söû gaëp luoàng gioù 
      ñen (maây khoùi ñen) chieác thuyeàn bò troâi vaøo trong nöôùc quæ La-saùt. 
      Luùc ñoù ôû trong thuyeàn coù ngöôøi nieäm Nam-moâ Quaùn Theá AÂm Boà-taùt 
      thì boïn quæ khoâng daùm laïi gaàn mình. Nhöõng ngöôøi ñoïc caâu chuyeän 
      ñoù thì thaáy linh nghieäm voâ cuøng. Mình nghó coù tai hoïa khi naøo ñi 
      bieån ñi soâng maø gaëp gioù to soùng lôùn thì cöù nieäm Quaùn Theá AÂm 
      Boà-taùt töùc laø qua heát. Quæ maø khoâng daùm ngoù ñeán mình huoáng nöõa 
      laø caùi gì. Neáu hieåu nhö vaäy thì raát toäi nghieäp cho kinh ñieån Ñaïi 
      thöøa. 
      
                  Haéc 
      phong ôû ñaây Thieàn sö chæ khoâng phaûi laø gioù lôùn ôû beân ngoaøi. 
      Haéc phong töùc laø gì? Töùc laø luoàng gioù ñen töï trong loøng mình daáy 
      leân, noù thoåi chieác thuyeàn ngöôøi tôùi coõi nöôùc quæ lieàn. Nghe moät 
      lôøi noùi traùi tai, noåi giaän leân töùc laø mieäng phaûi noùi lôøi aùc, 
      tay chaân mình phaûi laøm vieäc aùc thì noù ñöa mình tôùi ñaâu? Ñöa vaøo 
      coõi La-saùt phaûi ôû tuø phaûi khoå. Nhö vaäy haéc phong laø töø choã 
      ñoù. Cho neân chuùng ta nghe nhöõng lôøi noùi aùc nhöõng lôøi traùi tai, 
      vöøa coù côn giaän daáy leân thì bieát ñoù laø haéc phong thoåi. Phaûi 
      döøng noù laïi thì nhaát ñònh noù khoâng troâi laên ñeán nöôùc quæ, maø 
      quæ cuõng khoâng daùm haïi. Neáu lôõ noù thoåi troâi ñeán nöôùc quæ, thì 
      phaûi nhôù nieäm Quaùn Theá AÂm quæ khoâng daùm ngoù ñeán mình. Vaäy thì 
      nieäm Quaùn Theá AÂm baèng caùch naøo? Sôû dó chuùng ta giaän vì do maét 
      thaáy tai nghe, maø phaàn lôùn laø tai nghe nhöõng lôøi traùi neân môùi 
      giaän. Khi tai nghe nhöõng lôøi traùi noåi giaän leân ñoù thì mieäng tay 
      muoán laøm döõ roài, mình nhôù nieäm Quaùn Theá AÂm Boà-taùt töùc laø nhó 
      caên vieân thoâng, nhôù laïi taùnh nghe cuûa mình. Bao nhieâu lôøi traùi 
      tai ñeàu tan heát. Côn giaän cuõng chìm luoân. Noù ñaâu coøn caùi gì ñöa 
      ñeán nöôùc quæ, La-saùt ñaâu daùm ngoù tôùi mình. Chôù mình nghe ngöôøi ta 
      noùi traùi tai, chuïp ñoù maø noåi giaän töùc laø haéc phong noù thoåi. 
      Neáu noù thoåi, ñaùnh ñaäp, chöûi bôùi moät hoài thì bò môøi voâ khaùm. 
      Nhö vaäy khoâng phaûi laø bò ñöa tôùi nöôùc quæ La-saùt noù haønh haï laø 
      gì? Roõ raøng nhö vaäy. Neân bieát, mình nhôù nieäm Quaùn Theá AÂm, thì 
      töùc nhieân quæ khoâng daùm ngoù ñeán mình. Giaû söû gioù lôùn coù noåi 
      leân nhö trong kinh thöôøng noùi “Baát phaï saân taâm khôûi, duy khuûng 
      töï giaùc trì”. Nghóa laø chaúng sôï caùi taâm saân noåi leân, chæ sôï 
      mình giaùc chaäm thoâi. Baây giôø lôõ haéc phong thoåi leân noù thoåi 
      mình, luùc ñoù nieäm Quaùn Theá AÂm töùc laø mình giaùc. Nhìn laïi taùnh 
      nghe thì ñaâu coøn theo tieáng nöõa. Ñoù laø giaùc. Mình giaùc thì caùi 
      noåi giaän hoài naõy lieàn maát. 
      
                  Nhö vaäy, 
      tröôùc heát mình raùng ñeà phoøng gioù döõ. Lôõ bò gioù döõ roài thì phaûi 
      nhôù nieäm Quaùn Theá AÂm. Ñoù laø yù nghóa thaâm traàm trong kinh. Nhieàu 
      khi chuùng ta chôø tai naïn xaûy ra môùi nieäm, maø khoâng nhôù nieäm 
      haèng ngaøy nhö vaäy. Chuùng ta tu maø muoán heát saân, heát haän, chuùng 
      ta phaûi nhôù nhö vaäy. Chuùng ta haèng ngaøy, haèng ñeâm bieát döøng bao 
      nhieâu caùi laøm traùi tai gai maét, khi nhöõng traän gioâng ñen daáy 
      leân, ta bieát ñoù laø gì roài. Noù thoåi chuùng ta thì chuùng ta lieàn 
      nieäm Quaùn Theá AÂm. Ñoù laø chuùng ta tænh giaùc. Tænh giaùc kòp roài 
      thì tai naïn khoâng ñeán vôùi chuùng ta. Coøn khoâng tænh giaùc kòp cöù 
      ñeå vaäy maø chòu thì theá naøo roài cuõng bò quæ noù xeù thaây. Chaéc 
      chaén nhö vaäy khoâng nghi. Ñöôøng loái roõ raøng nhö theá. Cho neân muoán 
      ñöôïc vui, luoân luoân khoâng coù buoàn böïc töùc toái thì chuùng ta phaûi 
      nhôù döøng laïi côn gioù döõ ñöøng cho noù ñoäng. Lôõ ñoäng phaûi giaùc 
      ngoä cho sôùm. Ñöôïc nhö vaäy thì chaéc chaén mình khoâng coù tai hoïa, 
      khoâng bò khoå ñau. 
      
                  Ñoù laø 
      yù nghóa moät muøa Xuaân haïnh phuùc. Naêm nay chuùng ta baét ñaàu qua 
      naêm thöù ba, toâi chuùc quí vò moät ñieàu gaàn nhaát laø höôûng moät muøa 
      Xuaân haïnh phuùc. Nhö theá môùi laø yù nghóa cuûa muøa Xuaân Di-laëc caïn 
      thoâi. 
      
                  Ñeán yù 
      nghóa muøa Xuaân Di-laëc saâu hôn, töùc laø moät muøa Xuaân baát dieät, 
      moät muøa XUAÂN MIEÂN VIEÃN. Noùi ñeán ñöùc Di-laëc laø noùi ñeán ñöùc 
      Phaät seõ thaønh. Trong kinh Phaät thöôøng noùi: Ta laø Phaät ñaõ thaønh, 
      caùc ngöôi laø Phaät seõ thaønh. Nhö vaäy ñöùc Phaät Thích-ca xaùc nhaän 
      raèng Ngaøi laø Phaät ñaõ thaønh coøn taát caû chuùng ta laø Phaät seõ 
      thaønh. Seõ thaønh laø vieäc töông lai cuõng nhö ñöùc Phaät Di-laëc vaäy. 
      
                  OÂng 
      Phaät seõ thaønh laø oâng Phaät naøo? ÔÛ ñaâu? OÂng ôû chính nôi chuùng ta 
      nhöng vì chuùng ta boû queân oâng. Mình coù hoøn ngoïc maø khoâng nhaän, 
      cöù lo hoûi ngoïc cuûa ñöùc Di-laëc hay ñöùc Ñòa Taïng caàm trong tay maø 
      khoâng nhôù mình coù hoøn ngoïc. Coù maø khoâng chòu nhaän laø doái gaït 
      thieân haï. Cho neân chuùng ta neân bieát raèng töï mình cuõng coù oâng 
      Phaät nhö chö Phaät vaäy. 
      
                  Vì mình 
      coøn quaù laàm meâ, khoâng töï tænh töï giaùc ñöôïc roài boû queân oâng 
      Phaät cuûa chính mình. Vì vaäy phaûi laên loän trong sanh töû. Maø ñaõ 
      laên loän trong sanh töû thì ñoù laø khoå ñau vì sanh töû laø caùi maàm 
      cuûa bieán chuyeån cuûa sanh dieät. Bieán chuyeån sanh dieät, laø voâ 
      thöôøng goác cuûa khoå. Vì vaäy ñöùc Phaät noùi: “Luaân hoài laø khoå 
      ñau.” Coøn ôû trong luaân hoài töùc laø coøn ôû trong sanh dieät laø ñau 
      khoå. Neáu muoán ra khoûi voøng sanh dieät thì phaûi thoaùt khoûi luaân 
      hoài. Thoaùt khoûi luaân hoài môùi laø mieân vieãn, goïi laø baát dieät 
      ñöôïc. Ñoù môùi laø caùi an vui cöùu caùnh cuûa con ngöôøi. Vì chuùng ta 
      ñang soáng trong caûnh voâ thöôøng sanh dieät cho neân noù luoân luoân 
      böùc baùch thuùc ñaåy eùp ngaët chuùng ta tôùi ñau khoå. Baây giôø chuùng 
      ta thoaùt khoûi caùi voâ thöôøng böùc baùch ñoù thì töï nhieân chuùng ta 
      an vui. Voâ thöôøng böùc baùch ñoù laø sanh töû luaân hoài. Ra khoûi voâ 
      thöôøng böùc baùch ñoù laø giaûi thoaùt. Cho neân noùi muøa Xuaân Di-laëc 
      maø ñöôïc baát dieät mieân vieãn ñoù, laø chæ cho muøa Xuaân do töï chuùng 
      ta thoaùt khoûi caûnh voâ thöôøng böùc baùch sanh dieät. 
      
                  Noùi moät 
      caùch khaùc laø thoaùt khoûi luaân hoài sanh töû, soáng vôùi caùi voâ sanh 
      an laïc. Bôûi vì voâ sanh neân ñaâu bò caùi gì laøm cho ñoäng, vì vaäy laø 
      an. Bôûi voâ sanh neân khoâng coù khi buoàn khi vui maø haèng tænh taùo an 
      oån, goïi ñoù laø caùi vui chaân thaät. Nhö vaäy khi noùi tôùi muøa Xuaân 
      Di-laëc töùc laø noùi ñeán muøa Xuaân baát dieät, muøa Xuaân cuûa baûn 
      taâm thanh tònh ôû moãi ngöôøi. Chuùng ta khoâng coøn bò loâi cuoán trong 
      sanh dieät nöõa. Nhö vaäy môùi laø soáng ñöôïc muøa Xuaân mieân vieãn. 
      Chính caùi choã naøy laø choã khao khaùt, choã öôùc mô cuûa ngöôøi tu 
      chuùng ta. Choã naøy chuùng ta duøng chöõ muøa Xuaân, nôi khaùc trong kinh 
      goïi laø Nieát-baøn, töùc laø an laïc tòch tónh. Nhö ñaõ noùi muøa Xuaân 
      laø caùi gì aám aùp töôi ñeïp an oån, cho neân muøa Xuaân aáy cuõng töôïng 
      tröng laø Nieát-baøn töùc laø haèng soáng trong caûnh an laïc vui veû 
      luoân luoân. Coøn hieän taïi muøa Xuaân cuûa chuùng ta chæ laø moät muøa 
      Xuaân cuûa ba thaùng. Trong ñoù nhöõng ngaøy qua laø maát, maát roài laâu 
      laâu noù ñaùo laïi moät laàn. Ñoù laø muøa Xuaân cuûa sanh dieät. 
      
                  Giôø ñaây 
      laøm sao höôûng ñöôïc moät muøa Xuaân khoâng coøn sanh dieät nöõa. Ñoù laø 
      muøa Xuaân cöùu kính maø ngöôøi tu mong öôùc. Ñöôïc caùi Xuaân ñoù môùi 
      thaät laø caùi Xuaân cuûa chính mình mong muoán. Naõy giôø laø noùi söï 
      chuùc tuïng trong mô öôùc thoâi. Baây giôø laøm sao höôûng muøa Xuaân baát 
      dieät ñoù? Muoán höôûng muøa Xuaân baát dieät ñoù chuùng ta phaûi coù taâm 
      baát dieät. Coù taâm baát dieät thì môùi höôûng muøa Xuaân baát dieät. 
      Coøn mang taâm sanh dieät thì khoâng bao giôø höôûng ñöôïc muøa Xuaân baát 
      dieät. Vì vaäy trong kinh Kim Cang ñöùc Phaät daïy: “Chuùng ta phaûi nhìn 
      laïi taâm quaù khöù baát khaû ñaéc, taâm hieän taïi baát khaû ñaéc, taâm 
      vò lai baát khaû ñaéc.” Ba caùi taâm ñoù: “Taâm quaù khöù khoâng theå 
      ñöôïc, taâm hieän taïi khoâng theå ñöôïc, taâm vò lai khoâng theå ñöôïc”. 
      Taâm chaïy theo quaù khöù, hieän taïi, vò lai ñoù laø taâm gì? - Laø taâm 
      sanh dieät. Ñöùc Phaät noùi taâm ñoù khoâng theå ñöôïc vì noù khoâng 
      thaät. Chuùng ta haèng soáng vôùi caùi taâm naøo? Chuùng ta ñang soáng 
      vôùi taâm quaù khöù hieän taïi vò lai.  Taïi sao taâm quaù khöù khoâng 
      theå ñöôïc? Chuùng ta tröôùc giôø naèm nguû, vöøa naèm xuoáng gaùc tay 
      leân traùn thì laøm sao? Nhôù chuyeän naêm ngoaùi naêm xöa, thaùng roài 
      thaùng tröôùc ñaõ laøm caùi gì? Moät hoài con maét muoán noùng leân nhaém 
      maét khoâng nguû ñöôïc. Noùi taïi sao toâi maát nguû. Taïi laøm sao vaäy? 
      Caùi gì thuoäc veà quaù khöù chuùng ta coù öng côûi boû heát hay khoâng? 
      
                  Toâi 
      thaáy coù nhieàu cuoán nhaät kyù ñaày aêm aép, buùt tích kyû nieäm nöõa. 
      Nhö vaäy boû hay laø khoâng boû? Neáu boû thì ñöøng ghi, neáu ghi thì ñaâu 
      chòu boû. Vì sôï kyù öùc nhôù khoâng heát neân phaûi ghi theâm ngoaøi 
      nhaät kyù ñeå mai moát coù queân laät laïi. Nhö vaäy ñaâu coù öng boû caùi 
      gì ñaâu? Caùi ñoù thuoäc veà quaù khöù, maø quaù khöù coù tìm laïi ñöôïc 
      hay khoâng. Taát caû qua roài tìm laïi ñaâu coù ñöôïc. Mình cöù nghó lui 
      veà quaù khöù. Caøng nghó laïi caøng roái cho mình thoâi. Noù ñaâu coù 
      thaät maø nghó. Thaønh ra heát moät phaàn ba ñôøi ngöôøi chuùng ta soáng 
      veà quaù khöù. Nhöõng caùi gì oai huøng cuûa thuôû xöa cuõ nhôù maõi 
      khoâng thoâi. 
      
                  Coøn maáy 
      chuù treû thì sao? Soáng vôùi vò lai. Nghó baây giôø mình nhoû quaù, 
      khoâng laøm gì ñaùng keå roài, nghó vò lai seõ laø oâng thaàn oâng thaùnh 
      gì ñoù ñuû thöù. Vì vaäy caû ngaøy ngoài laïi noùi toâi seõ nhö theá naøy 
      nhö theá kia. Cuõng maát heát phaàn ba cuoäc ñôøi soáng veà vò lai. 
      
                  Roài moät 
      phaàn ba cuoäc ñôøi veà soáng veà hieän taïi. Hieän taïi ñaây noùi taïm 
      maø khoâng hieän taïi gì heát. Nghóa laø hieän taïi vôùi nieäm suy nghó 
      tính toaùn ñaây laø khen mình, ñaây laø cheâ mình, vieäc naøy laø phaûi 
      vieäc kia laø quaáy. Cöù lo bao nhieâu ñoù, suy nghó hoaøi nhö vaäy, hieän 
      taïi maø khoâng coù hieän taïi. Nieäm naøy heát thì nieäm kia noù sanh. 
      Cöù nhö vaäy maø lieân mieân sanh dieät thì hieän taïi ñaâu coù. Vì vaäy 
      nghó ñeán quaù khöù thì quaù khöù khoâng theå ñöôïc. Taâm mình cöù nhôù 
      lui veà quaù khöù, maø quaù khöù laø chuyeän ñaõ qua roài, nghó lui laïi 
      caùi khoâng coù, caùi nghó ñoù cuõng laø khoâng. Cho neân caùi quaù khöù 
      khoâng theå ñöôïc. Roài hieän taïi nghó caùi naøy tôùi caùi khaùc, trong 
      moät ngaøy nghó khoâng bieát bao nhieâu thöù. Nhö vaäy cuõng khoâng ñöôïc 
      luoân. Vì ñoù laø caûnh sanh dieät. Vò lai chöa ñeán cöù phoùng ñaïi caùi 
      naøy caùi noï. Ngoài ñoù maø töôûng töôïng ñuû thöù. Caùi chöa ñeán maø 
      töôûng cuõng laø khoâng töôûng, neân khoâng ñöôïc luoân. Nhö vaäy quaù 
      khöù hieän taïi vò lai, ba thôøi ñeàu khoâng ñöôïc caû. Vaäy mình soáng 
      vôùi caùi gì? Hieän taïi mình ñang soáng ba thôøi cuûa taâm nhö chuùng ta 
      ñaõ thaáy ba thôøi ñoù ñeàu khoâng theå ñöôïc. Neáu mình soáng vôùi ba 
      caùi ñoù laø mình soáng vôùi caùi haõo huyeàn. Vaäy maø ngöôøi tu cho laø 
      thöïc teá. Nhôù chuyeän ñaõ qua cho laø thöïc teá. Töôûng töôïng caùi gì 
      chöa ñeán goïi laø thöïc teá. Maø caùi thöïc teá nhaát laïi khoâng thaáy. 
      Thaáy toaøn caùi sanh dieät vieån voâng thoâi. 
      
                  Quí vò 
      thöû kieåm laïi moät ngaøy xem quí vò soáng vôùi quaù khöù hieän taïi vò 
      lai laø bao nhieâu? Quí vò coù boû taâm cuûa ba thôøi ñoù hay khoâng? Neáu 
      caû ngaøy maø soáng vôùi taâm chaïy theo ba thôøi ñoù thì chuùng ta ñaõ 
      maát taâm roài. Goïi laø taâm maø thaät söï taâm ñaõ maát. Soáng vôùi caùi 
      taâm sanh dieät thì taâm ñaâu coù thaät. Nhö vaäy soáng vôùi taâm khoâng 
      thaät maø töôûng laø thaät roài un ñuùc töôûng töôïng v.v... coù phaûi laø 
      chuùng ta ñang soáng trong caùi aûo huyeàn maø laàm cho mình laø thaät. 
      Nhö vaäy haèng ngaøy noùi soáng cho mình, thaät ñaõ maát mình. Thaät laø 
      ñaùng thöông chuùng ta soáng vôùi ba caùi taâm cheát. Coøn hieän taïi thì 
      theo caùi sanh dieät khoâng döøng cuõng laø caùi khoâng coù luoân. Ba caùi 
      khoâng coù ñoù maø raùp laïi thaønh caùi coù ñeå soáng. Nhö vaäy tuy noùi 
      soáng döôøng nhö khoâng soáng gì heát. Vaäy maø mình haõnh dieän xöng laø 
      mình ñang soáng. 
      
                  Nhö vaäy 
      phaûi laøm sao? Soáng trong quaù khöù, trong hieän taïi, trong vò lai, 
      trong caùi sanh dieät ñoù thì taâm mình coù an hay khoâng? Mình coù höôûng 
      ñöôïc moät muøa Xuaân mieân vieãn baát dieät hay khoâng? Vì muoán höôûng 
      moät muøa Xuaân mieân vieãn baát dieät thì nôi taâm mình cuõng phaûi baát 
      dieät. Maø muoán baát dieät thì phaûi baát sanh, töùc khoâng chaïy theo 
      caùi sanh dieät. Khoâng chaïy theo sanh dieät thì taâm mình laëng leõ 
      thanh tònh. Nhö vaäy môùi soáng ñöôïc moät muøa Xuaân baát dieät. Moät 
      Thieàn sö Vieät Nam dieãn taû ñieàu ñoù qua vaøi caâu thô noùi roõ nhö ban 
      ngaøy. Ñoù laø Thieàn Laõo Thieàn sö khi vua Lyù Nhaân Toâng vaøo nuùi 
      gaëp Ngaøi, môùi hoûi: Hoøa thöôïng bao nhieâu tuoåi? Ngaøi ñaùp: 
      
                  
                  Ñaûn tri kim nhaät nguyeät 
      
                  
                  Thuøy thöùc cöïu xuaân thu 
      
                  Nghóa 
      laø: Chæ coù bieát ngaøy nay thoâi, coøn bao nhieâu naêm tröôùc ai ñaâu 
      nhôù. Nhö vaäy Ngaøi ñaâu coù soáng vôùi taâm quaù khöù, Ngaøi chæ bieát 
      coù ngaøy nay. Soáng vôùi ngaøy nay ñoù laø soáng vôùi taâm laëng leõ cuûa 
      hieän nay. Vua Lyù Nhaân Toâng hoûi tieáp: Hoøa thöôïng ôû ñaây laøm gì? 
      Ngaøi traû lôøi: 
      
                  
                  Thuùy truùc hoaøng hoa phi ngoaïi caûnh 
      
                  
                  Baïch vaân minh nguyeät loä toaøn chaân        
       
      
                  Nghóa 
      laø: Thaáy truùc bieác thaáy hoa vaøng ñeàu laø caûnh chaân thaät, ñeàu 
      laø muøa Xuaân heát. Thaáy traêng trong thaáy maây baïc, cuõng ñeàu hieän 
      caùi chaân theå hoaøn toaøn. Nhö vaäy caùi gì hieän ra tröôùc maét Ngaøi 
      ñeàu laø moät muøa Xuaân mieân vieãn. Soáng nhö vaäy môùi thaät laø soáng. 
      Coøn mình baây giôø soáng maø khoâng thaät soáng. Khi naøo hieän taïi 
      khoâng chaïy theo caùi suy tính phaân bieät, chæ soáng vôùi taâm thanh 
      tònh thaûn nhieân cuûa hieän taïi thì môùi goïi laø soáng vôùi ngaøy nay. 
      Bieát ngaøy nay laø bieát nhö vaäy. Vôùi taâm thanh thaûn laëng leõ, nhìn 
      taát caû caùi gì hieän coù tröôùc maét ñaây ñeàu laø moät maøu chaân 
      thaät, nhö nhö, khoâng coù caùi gì laø sanh dieät heát. Ñoù môùi goïi laø 
      muøa Xuaân mieân vieãn, muøa Xuaân baát dieät. Muøa Xuaân maø nhìn ñaâu 
      cuõng neân thô heát, chôù khoâng thaáy caùi loø löûa caùi ñòa nguïc, caùi 
      than traùch nhö mình baây giôø. Nhìn ñaâu cuõng thaáy neân thô. Thaáy hoa 
      cuùc, thaáy traêng, thaáy maây, thaáy caùi gì cuõng laø neân thô. Thaáy 
      caùi gì cuõng ñeàu laø Xuaân raïng rôõ, khoâng thaáy caùi gì laø ñen toái 
      xaáu xa heát. Muoán soáng vôùi caùi ñoù thì tröôùc heát taâm mình phaûi 
      Xuaân mieân vieãn thì ngoaïi caûnh môùi theo ñoù maø Xuaân. Chôù taâm mình 
      laø caùi taâm sanh dieät ñau khoå, ngoaøi muoán coù Xuaân thì cuõng göôïng 
      gaïo Xuaân maø thoâi. Ñem caùi hoa mai hoa cuùc chöng roài cuõng heùo, 
      cuõng phaûi vöùt ñi. Noù khoâng coøn Xuaân hoaøi. Chæ coù caùi taâm thanh 
      tònh nheï nhaøng thö thôùi ñoù, nhìn caùi gì cuõng laø Xuaân heát. Cho 
      neân caùc Thieàn sö nhìn ñaâu cuõng thaáy moät muøa Xuaân traøn treà, 
      khoâng caàn ñi tìm kieám, khoâng caàn chôø ñeán thaùng gieâng môùi coù 
      moät muøa Xuaân. Ñoù laø muøa Xuaân Mieân Vieãn. 
      
                  Nhö vaäy 
      chuùng ta tu haønh coát laøm sao höôûng ñöôïc moät Xuaân nhö theá. Ñoù laø 
      moät muøa Xuaân cöùu kính. Raùng höôûng muøa Xuaân thuù vò nhaát, ñeïp ñeõ 
      nhaát maø ngöôøi xöa ñaõ höôûng. Ñöùc Di-laëc ñaõ höôûng muøa Xuaân ñoù 
      roài, cho neân Ngaøi cöôøi hoaøi. Maët chuùng ta nhaên naêm, baûy neáp 
      nhaên laø vì chuùng ta chöa höôûng ñöôïc muøa Xuaân ñoù. Cho neân traùn 
      chuùng ta thì nhaên, maët thì meùo, maét thì ñoû. Ñoù laø caùi ñau khoå 
      hieän ra ôû maët chuùng ta. Chính vì chuùng ta khoâng höôûng ñöôïc muøa 
      Xuaân nhö vaäy.  
      
                  Ñeå keát 
      thuùc muøa Xuaân mieân vieãn hoâm nay, toâi daãn theâm Thieàn sö Thieân 
      Tuøng. Ngaøy ñaàu naêm Ngaøi laøm thô taëng chuùng laáy teân laø: Tueá 
      Trieâu (laø ngaøy ñaàu naêm). 
      
                  
                  Kim tieâu taän ñaïo thieâm nhaát tueá 
      
                  
                  Ngoâ ñaïo nhö kim giaûm nhaát nieân 
      
                  
                  Taêng giaûm khöù lai voâ ñònh soá 
      
                  
                  Duy naêng tieâu taän theá gian duyeân 
      
                  
                  Taát tu thöùc ñaéc duyeân trung chuû 
      
                  
                  Baùch thieân vaïn kieáp thöôøng nhö nhieân 
      
                  
                  Voâ taêng voâ giaûm nhö haø ñaïo 
      
                  
                  Nhaát cuù haø tu duïng khaåu truyeàn 
      
                  Taïm 
      dòch: 
      
                  
                  Saùng nay ñeàu baûo theâm moät tuoåi 
      
                  
                  Toâi noùi hoâm nay bôùt moät naêm 
      
                  
                  Theâm bôùt laïi qua soá khoân tính 
      
                  
                  Chæ hay döùt saïch duyeân theá gian 
      
                  
                  Coát laø bieát ñöôïc trong duyeân chuû 
      
                  
                  Traêm ngaøn öùc kieáp thöôøng an nhieân 
      
                  
                  Khoâng bôùt khoâng theâm laøm sao noùi 
      
                  
                  Moät caâu naøo thieát duøng mieäng truyeàn 
      
                  Giaûi 
      thích cuûa ngaøi Thieân Tuøng quaù roõ raøng. Ñeán ngaøy muøng moät chuùng 
      ta ñeàu uøa nhau noùi: Chuùc thaày coâ theâm moät tuoåi thoï, chôù coù ai 
      chuùc thaày coâ maát moät tuoåi thoï. Phaûi vaäy khoâng? Quaû tang laø 
      mình maát moät naêm roài. Neáu soáng saùu möôi tuoåi, naêm roài naêm möôi 
      ba tuoåi naêm nay naêm möôi boán tuoåi, thì naêm nay chuùng ta ñaõ bôùt ñi 
      moät tuoåi ñeå soáng roài. Soáng saùu möôi tuoåi, neáu naêm möôi ba tuoåi 
      thì chuùng ta coøn ñöôïc baûy naêm. Naêm nay naêm möôi boán tuoåi, ruùt 
      laïi coøn saùu naêm thoâi. Ruùt moät naêm laø bôùt taïi sao laïi noùi 
      theâm. Thaønh thöû theá gian töôûng theo chieàu theâm maø queân nghóa 
      bôùt. Vì vaäy maø Ngaøi noùi: Saùng nay ñeàu baûo theâm moät tuoåi, vôùi 
      Ngaøi thì Ngaøi noùi: Hoâm nay bôùt moät naêm. Quaû tang naêm nay bôùt 
      moät naêm soáng roài. Roõ raøng nhö vaäy. Nhöng coù ai gan daï thaáy nhö 
      vaäy ñaâu. “Taêng giaûm khöù lai voâ ñònh soá” laø theâm bôùt qua laïi 
      caùi soá khoâng nhaát ñònh. Noùi theâm cuõng ñöôïc, noùi bôùt cuõng ñöôïc. 
      Noùi veà caùi chieàu saùu möôi ñeå tröø laïi thì thaáy mình ñaõ bôùt. Neáu 
      thaáy chieàu naêm möôi maáy coäng laïi thì theâm moät naêm. Nhö vaäy vì 
      coù coäng coù tröø neân coù theâm coù bôùt. Thaät ra khoâng bieát noùi 
      theá naøo cho ñuùng. Vì vaäy Ngaøi noùi con soá khoâng nhaát ñònh. Chæ coù 
      ñieàu naøy laø quan troïng. “Duy naêng tieâu taän theá gian duyeân” töùc 
      laø chæ ngöôøi tieâu saïch caùi duyeân theá gian töùc tieâu chaûy ba 
      thaùng, tieâu chaûy saïch heát, buïng troáng roãng töùc laø tieâu saïch, 
      duyeân theá gian, nhöng chöa ñuû coøn phaûi theâm: “Taát tu thöùc ñaéc 
      duyeân trung chuû” töùc laø caàn phaûi bieát ñöôïc oâng chuû trong caùc 
      duyeân ñoù. Bieát oâng chuû môùi laø caùi toái thieát yeáu. Tröôùc heát 
      laø phaûi tieâu saïch heát caùi duyeân theá gian, roài keá ñoù bieát ñöôïc 
      oâng chuû, caét heát caùc duyeân ñoù. “Baùch thieân vaïn kieáp thöôøng nhö 
      nhieân” töùc bieát ñöôïc oâng chuû roài thì traêm ngaøn muoân kieáp ñeàu 
      nhö vaäy. Chính ñoù laø muøa Xuaân baát dieät. Taát caû quaù khöù hieän 
      taïi vò lai ñeàu khoâng bieán chuyeån. “Voâ taêng voâ giaûm nhö haø ñaïo”. 
      OÂng chuû ñoù traêm ngaøn muoân kieáp vaãn nhö nhieân. OÂng khoâng coù 
      theâm cuõng khoâng coù giaûm. Khoâng theâm khoâng bôùt, baûo toâi noùi gì 
      môùi ñöôïc ñaây? Theá gian coù theâm coù bôùt coøn noùi ñöôïc. Coøn caùi 
      choã khoâng theâm khoâng bôùt noùi caùi gì? “Nhaát cuù haø tu duïng khaåu 
      truyeàn” thaønh ra caùi caâu duy nhaát ñoù ñaâu caàn duøng mieäng noùi 
      vôùi nhau. Chæ moïi ngöôøi nhaän ñöôïc soáng ñöôïc, thaáy ñöôïc thì ngöôøi 
      ñoù höôûng moät muøa Xuaân baát dieät. Chôù coøn noùi, noùi noù khoâng 
      heát, vì vaäy toâi khoâng bieát chuùc tuïng quí vò caùi gì vaøo ñaàu naêm 
      naøy. Vì caùi ñoù khoâng duøng mieäng maø noùi vôùi nhau ñöôïc. Chæ moãi 
      ngöôøi nhaän vaø thaáy ñöôïc caùi ñoù thì quí vò höôûng moät muøa Xuaân 
      nhö vaäy. 
      
                  Toâi taïm 
      chuùc quí vò moät muøa Xuaân Di-laëc tuøy theo caïn saâu cuûa moãi ngöôøi. 
      Raùng höôûng cho ñöôïc ñöøng ñeå ba thaùng Xuaân maát roài tôùi Thu tôùi 
      Ñoâng, laïi troâng Xuaân ñeán nöõa, cöïc laém. Phaûi luoân luoân höôûng 
      caùi Xuaân Di-laëc. Luùc naøo cuõng laø Xuaân heát. Gaëp nhau chuùng ta 
      cöôøi hoaøi. Duø soáng trong caûnh naøo cuõng cöôøi hoaøi nhö vaäy laø 
      haïnh phuùc ngay ôû traàn gian. 
      
      ]
       |