THAM ÑOÀ HIEÅN QUYEÁT VAØ THI TUÏNG

CAÙC THIEÀN SÖ ÑÔØI LYÙ GIAÛNG GIAÛI

H.T THÍCH THANH TÖØ

LYÙ DO GIAÛNG GIAÛI

Baûn Tham Ñoà Hieån Quyeát do thieàn sö Vieân Chieáu ñôøi Lyù soaïn. Hoïc Tham Ñoà Hieån Quyeát laø hoïc moät trong nhöõng taùc phaåm vaên thô Phaät giaùo  ñôøi Lyù. Leõ ra quyù vò phaûi hoïc boä Thieàn Uyeån Taäp Anh, vì trong aáy coù ghi tieåu söû caùc thieàn sö ñoøi Lyù vaø taùc phaåm cuûa caùc Ngaøi. Nhöng chuùng toâi khoâng giaûng boä Thieàn Uyeån Taäp Anh cho quyù vò hoïc, bôûi nhöõng lyù do sau ñaây:

Boä Thieàn Uyeån Taäp Anh ñaõ ñöôïc Ngoâ Ñöùc Thoï vaø Nguyeãn Thuùy Nga dòch, Vieän Nghieân Cöùu Phaät Hoïc Haø Noäi xuaát baûn naêm 1990. Neáu chuùng toâi y theo baûn naøy giaûng thì khoâng coù phaàn chöõ Haùn, chæ coù phaàn dòch aâm, dòch nghóa vaø chuùt ít chuù giaûi. Vì ñaõ coù phaàn naøy qoài, neân chuùng toâi thaáy khoâng caàn thieát phaûi giaûng phaàn naøy nöõa.

2. Trong quyeån Thieàn Sö Vieät Nam do Thaønh Hoäi Phaät Giaùo Thaønh Phoá Hoà Chí Minh xuaát baûn naêm 1992, toâi ñaõ dòch heát tieåu söû vaø keä tuïng caøc thieàn sö ñôøi Lyù ghi trong Thieàn Uyeån Taäp Anh. Vì tröôùc ñaây coù ñaõ laàn toâi giaûng quyeån Thieàn Sö Vieät Nam cho taêng ni vaø phaät töû nghe roài, neáu baây giôø giaûng boä Thieàn Uyeån Taäp Anh thì nhö laëp laïi nöõa, khoâng ñöôïc lôïi ích bao nhieâu, do ñoù chuùng toâi khoâng giaûng.

3.Trong vaên thô Lyù Traàn taäp 1, do nhaø xuaát baûn Khoa Hoïc Xaõ Hoäi xuaát baûn noùi heát tinh thaàn Thieàn Uyeån Taäp Anh, nhöng naêm 1977 coù in, tuy khoâng trong ñoù ñaõ trích dòch heát nhöõng vaên thô vaø tieåu söû cuûa caùc thieàn sö ñôøi Lyù roài.

Nhö vaäy, vaên thô vaø tieåu söû caùc thieàn sö ñôøi Lyù trong Thieàn Uyeån Taäp Anh ñaõ coù trong Thieàn Sö Vieät Nam, trong vaên thô Lyù Traàn, neân chuùng toâi khoâng giaûng laïi. Song chuùng toâi thaáy coù nhöõng choå caàn giaûi thích cho ñaày ñuû laø baûn Tham Ñoà Hieån Quyeát vaø moät soá Keä Tuïng caàn thieát. Baûn Tham Ñoà Hieån Quyeát ghi laïi nhöõng caâu hoûi cuûa thieàn taêng vaø nhöõng caâu ñaùp cuûa thieàn sö Vieân Chieáu. Caâu ñaùp baèng keä tuïng vöøa vaên chöông vöøa haøm suùc lyù thieà thaät saâu saéc, ít ngöôøi ñoïc qua laõnh hoäi ñöôïc. Do ñoù chuùng toâi phaûi giaûng cho quyù vò hoïc. Hôn nöõa nhöõng baøi keä thò tòch cuûa caùc thieàn sö, coù baøi ñoïc qua coù theå hieåu, maø cuõng coù nhieàu baøi raát uyeân baùc, ñoïc qua khoù beà laõnh hoäi. Theá neân chuùng toâi trích ra ñeå giaûng thaønh taäp saùch. Taäp saùch naøy nhaém vaøo hai ñieåm: Ñieåm thöù nhaát laø noùi roõ ñöôøng loái tu haønh cuûa thieàn sö Vieân Chieáu ñaõ höôùng daãn cho moân ñoà ñeá tham hoïc. Ñieå thö hai laø laøm saùng toû nhöõng Keä Tuïng cuûa caùc thieàn sö ñôøi Lyù. Nhöõng Keä Tuïng yù nghóa uyeân baùc, khoù hieåu, chuùng toâi giaûng cho quyù vò hieåu ñeå thaáy caùi hay caùi quyù cuûa ngöôøi xöa.

Giaûng nhö theá naøy coi nhö ñi ngöôïc doøng lòch aöû. Lyù ñaùng phaûi giaûng vaên thô ñôøi Lyù tröôùc, sau môùi giaûng vaên thô ñôøi Traàn. Nhöng vì chuû tröông thieàn vieän Truùc Laâm laáy thieàn Truùc Laâm Yeân Töû ñôøi Traàn laøm neàn taûng caên baûn, neân giaûng vaên thô ñôøi Traàn tröôùc, sau giaûng tieáp vaên thô ñôøi Lyù, Haäu Leâ... ñeå thöïc hieän boä saùch Thieàn Hoïc Phaät Giaùo Vieät Nam. Do ñoù chuùng toâi coù theå giaûng ngöôïc veà tröôùc vaø coù theå giaûng luøi laïi sau, tuøy theo tröôøng hôïp caàn thieát.

Tröôùc khi hoïc Tham Ñoà Hieån Quyeát, chuùng ta neân bieát qua tieåu söû taùc giaû laø thieàn sö Vieân Chieáu.

]

     
 

THIEÀN TOÂNG VIEÄT NAM