 |
THAM ÑOÀ HIEÅN QUYEÁT VAØ THI TUÏNG CAÙC THIEÀN SÖ ÑÔØI LYÙ GIAÛNG GIAÛI H.T THÍCH THANH TÖØ |
 |
 |
||
|
PHAÀN II: THI TUÏNG CAÙC THIEÀN SÖ ÑÔØI LYÙ (tt) |
||
|
THIEÀN SÖ MAÕN GIAÙC Thieàn Sö Maõn Giaùc sinh naêm 1052, tòch naêm 1096, ñôøi thöù 8 doøng Voâ Thoâng Ngoân. Tieåu söû cuûa Ngaøi ñaõ in trong quyeån Thieàn Sö Vieät Nam, cuøng taùc giaû. Sau ñaây laø baøi keä thò truùng cuûa Ngaøi. Baøi naøy ña soá ngöôøi hoïc Phaät vaø caùc nhaø vaên hoïc ñeàu thuoäc laøu. |
||
|
|
||
|
AÂm: Xuaân khöù baùch hoïa laïc, Xuaân ñaùo baùch hoa khai. Söï truïc nhaõn tieàn quaù, Laõo tuøng ñaàu thöôïng lai. Maïc vò xuaân taøn hoa laïc taân, Ñình tieàn taïc daï nhaát chi mai. Dòch: Xuaân ñi traêm hoa ruïng, Xuaân ñeán traêm hoa cöôøi. Tröôùc maét vieäc ñi maõi, Treân ñaàu giaø ñeán roài. Chôù baûo xuaân taøn hoa ruïng heát, Ñeâm qua saân tröôùc moät caønh mai. Giaûng: “Xuaân khöù baùch hoa laïc, xuaân ñaùo baùch hoa khai”. Xuaân ñi thì traêm hoa ruïng, xuaân ñeán thì traêm hoa nôû. Hoa ruïng hoa nôû theo thôøi tieát laø chæ cho taát caû söï vaät treân ñôøi naøy theo thôøi gian maø coù thaïnh suy, theo thôøi gian maø coù sanh dieät. Thôøi gian troâi chaûy thì moïi vaät cuõng chuyeån bieán ñoåi dôøi. Nhö vaäy treân coûi ñôøi naøy khoâng coù söï vaät naøo maø khoâng bò thôøi gian baøo moøn duõa moûng. “Söï truïc nhaõn tieàn quaù, laõo tuøng ñaàu thöôïng lai”. Moïi vieäc troâi qua tröôùc maét, treân ñaàu caùi giaø ñaõ ñeán roài. Moãi ngaøy qua söï vaät ñoåi thay, hoaëc laø taêng tröôûng hoaëc laø suy giaûm. Veà maët taêng tröôûng, chuùng ta troàng moät thöûa ruoäng, luùa taêng tröôûng töø maï non cho ñeán luùa troå boâng. Veà maët suy giaûm laø luùa chín vaøng caét ñem veà nhaø xay thaønh gaïo naáu côm aên. Con ngöôøi chuùng ta cuõng vaäy, cuõng theo thôøi gian maø taêng tröôûng hoaëc suy giaûm. Sanh ra roài lôùn leân ñoù laø taêng tröôûng, thoaùng choác ñaàu baïc, da nhaên, giaø cheát, ñoù laø suy giaûm. Nhö vaäy thì söï vaät vaø con ngöôøi ñeàu bò thôøi gian chi phoái ñoåi thay khoâng döøng. Cuoäc ñôøi laø moät doøng voâ thöôøng bieán chuyeån, khoâng ai coù quyeàn naêng laøm cho noù döøng laïi. Theá neân giaø bònh cheát laø chuyeän dó nhieân, chuùng ta phaûi saün saøng chaáp nhaän. Chaáp nhaän trong tinh thaàn vui veû môùi laø ngöôøi bieát soáng laø ngöôøi töï taïi. Coøn giaø bònh cheát ñeán maø buoàn than, ñoù laø ngöôøi chöa bieát soáng, bôûi chöa bieát soáng cho neân phaûi tieáp tuïc soáng hoaøi, heát ñôøi naøy tieáp ñeán ñôøi khaùc. Boán caâu treân ñaây Ngaøi dieãn taû söï vaät vaø con ngöôøi luoân luoân bieán chuyeån voâ thöôûng sanh dieät vôùi thôøi gian. “Maïc vò xuaân taøn hoa laïc taän, ñình tieàn taïc daï nhaát chi mai”. Chôù baûo xuaân taøn hoa ruïng heát, ñeâm qua saân tröôùc moät caønh mai. Ñöøng baûo raèng muøa xuaân heát hoa cuõng theo ñoù maø taøn taï. Khoâng, ñeâm qua ôû tröôùc saân vaãn coøn moät caønh mai töôi thaém. Moät caønh mai khoâng bò aûnh höôûng bôûi thôøi tieát, muøa naøo noù cuõng nôû toát töôi. Muoán thöôûng thöùc muøi hoa mai naøy, ngöôøi tu phaûi chòu caùi laïnh giaù buoát thaáu xöông tuûy, neân thieàn Sö Hoaøng Baù noùi “ Chaúng phaûi moät phen xöông laïnh buoát, hoa mai ñaâu deã ngöûi muøi höông”. Treân cuoäc ñôøi naøy duø con ngöôøi cho ñeán söï vaät ñeàu bò luaät voâ thöôøng chi phoái, nhöng coù moät caùi khoâng bò voâ thöôøng huûy dieät. Caùi ñoù Ngaøi Ngoä Aán bieåu tröng baèng hoa sen, hoøn ngoïc, ôû ñaây ngaøi Maõn Giaùc cuõng nhaèm chæ cho caùi phaùp goác, caùi dieäu taùnh cuûa moãi ngöôøi chuùng ta. Caùi ñoù noù khoâng bò thôøi gian chi phoái, huûy hoaïi. Nhö vaäy caùi nhìn cuûa caùc thieàn sö ñeàu nhö nhau, ngay trong cuoäc ñôøi voâ thöôøng bieán hoaïi coù moät caùi thöôøng haèng khoâng bao giôø bieán hoaïi. Bieát nhö vaäy roài thì khi chöùng kieán caûnh voâ thöôøng cuûa söï vaät, cuûa thaân ngöôøi, cuûa loøng ngöôøi, chuùng ta khoâng buoàn naûn. Ñöôïc nhö theá môøi laø ngöôøi bieát soáng, soáng maïnh vaø soáng vui. |
||
|
] |
||
